Để có thể nhận lương hưu cao hơn khi về già, nhiều người lao động muốn đóng thêm tiền BHXH hằng tháng. Vậy việc này được pháp luật quy định như thế nào?
Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định, tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật về lao động.
Bên cạnh đó, khoản 2, Điều 30, Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH được sửa đổi bởi Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH cũng hướng dẫn tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc của người lao động bao gồm:
– Mức lương theo công việc hoặc chức danh được thỏa thuận trong hợp đồng lao động.
– Các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng chưa tính đến hoặc có tính, nhưng chưa đầy đủ.
– Các khoản bổ sung xác định được số tiền cụ thể và trả thường xuyên cùng với mức lương được thỏa thuận trong hợp đồng ở mỗi kỳ trả lương.
Theo các quy định trên, tiền lương đóng BHXH là những khoản tiền cụ thể được xác định trong hợp đồng lao động, mang tính chất cố định, được chi trả thường xuyên ở mỗi kỳ trả lương.
Khi người lao động đóng BHXH ở mức cao hơn, người sử dụng lao động sẽ phải kê khai mức lương đóng BHXH cao hơn so với hợp đồng lao động.
Trong trường hợp này, người sử dụng lao động có thể bị xử phạt vi phạm hành chính như sau: Phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính, nhưng tối đa không quá 75 triệu đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp không đúng mức quy định mà không phải là trốn đóng (theo điểm b, khoản 5, Điều 39, Nghị định 12/2022/NĐ-CP).
Như vậy, người lao động và người sử dụng lao động chỉ được đóng BHXH dựa trên các khoản tiền đã được thỏa thuận cụ thể trong hợp đồng lao động chứ không được tự ý chọn đóng BHXH với mức lương cao hơn thỏa thuận trước đó.
Trường hợp muốn đóng BHXH ở mức cao hơn, người lao động và người sử dụng lao động phải sửa hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động mới. Trong hợp đồng lao động phải ghi rõ sự điều chỉnh tăng mức lương đã thỏa thuận.
Sau khi có hợp đồng mới, người sử dụng lao động sẽ tiến hành thủ tục điều chỉnh tiền lương đóng BHXH theo mức lương mới.
Lưu ý, khi sửa hợp đồng để người lao động được đóng BHXH ở mức lương cao hơn, phía người sử dụng lao động có thể gặp một trong những rủi ro sau:
– Người lao động đổi ý không chịu đóng thêm tiên bù cho số tiền đóng BHXH ở mức cao thì công ty sẽ phải bỏ thêm chi phí để đóng BHXH hằng tháng. Nếu không đóng theo mức lương trong hợp đồng, người sử dụng lao động sẽ bị phạt từ 12% – 15% số tiền BHXH phải đóng và bị buộc đóng đủ tiền bảo hiểm và trả thêm tiền lãi.
– Khi có xảy ra tranh chấp về tiền lương, chấm dứt hợp đồng lao động, các bên sẽ phải thực hiện theo hợp đồng mới nhất được thỏa thuận. Trong trường hợp này, công ty sẽ phải trả lương, bồi thường theo mức mới mà các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động.
Vì nguyên nhân trên, thực tế có rất ít người sử dụng lao động đồng ý thỏa thuận nâng mức lương khi người lao động có nhu cầu đóng BHXH ở mức cao hơn.
