Hòa nhập các cầu thủ mới đến vào cấu trúc đội bóng là công việc của HLV. Tôi không thể hiểu một cầu thủ đến một đất nước và trong 2 năm không nói được ngôn ngữ nước đó. 6 tháng nên là thời gian tối đa. Nếu một ông già như tôi làm được thì các cầu thủ cũng làm được.
Tôi nghĩ điều này nên là một phần trong hợp đồng, bởi vì nếu họ không nói được ngôn ngữ đó, thì sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc. Tại sao không ai muốn học ngôn ngữ? Đây không phải thái độ chuyên nghiệp.
Làm thế nào để giúp Ronaldo tiếp tục phát triển?
Các CLB tuyển dụng những trợ lý với nhiệm vụ giúp các cầu thủ tìm nhà ở, trường học, bất cứ thứ gì mà gia đình họ cần để ổn định trong môi trường mới. Nếu một cầu thủ vui vẻ và thích nghi ngoài sân cỏ, họ sẽ tập trung hơn vào chuyên môn của mình. Tôi có trách nhiệm thông báo cho họ cách nên cư xử bên ngoài CLB, những gì được mong đợi, ăn đúng cách, uống có trách nhiệm và sống chừng mực.
Chúng tôi cố gắng làm cho các cầu thủ trở thành bạn bè. Tôi sẽ nhờ Sergio Ramos chăm sóc cho Toni Kroos hoặc Gareth Bale. Đó không phải là một sự áp đặt, mà là một gợi ý, chỉ khi anh ấy sẵn sàng làm điều đó. Trên thực tế, khi có những thủ lĩnh như Ramos, John Terry hay Paolo Maldini trong phòng thay đồ, họ sẽ tự ý giải quyết vấn đề này. Đó là điều tự nhiên và đó là cách hiệu quả nhất.
Làm thế nào để bạn tiếp tục giúp những cầu thủ đạt đến đỉnh cao, như Cristiano Ronaldo, phát triển? Dễ. Những cầu thủ này chuyên nghiệp đến mức họ cho bạn biết cần cải thiện ở đâu, và thoải mái thảo luận về những điểm mà bạn tin rằng có thể cải thiện.
Với các cầu thủ trẻ thì hơi khác một chút, cần thực hiện một số hoạt động cụ thể để mở rộng giới hạn, hiểu biết về trận đấu và vai trò của từng người trong các hệ thống khác nhau. Cũng như cải thiện một vài khâu kỹ thuật cá nhân mà họ có thể còn thiếu sót. Ronaldo 18 tuổi ở MU sẽ được dạy dỗ theo cách như vậy.
Khi anh ấy ở Real, mục tiêu của tôi là tìm cách khiến đội bóng được hưởng lợi nhiều nhất có thể từ tài năng. Những cầu thủ tuyệt vời là những người đưa ra quyết định tuyệt vời. Họ biết khi nào nên chuyền, sút, phòng thủ, tấn công, tất cả vì lợi ích của đội bóng. HLV cần thuyết phục anh ta dùng phẩm chất đó làm việc cho đội, đây là cách anh ta sẽ tiếp tục phát triển.
Tôi cần tìm cách giữ phẩm chất đó tồn tại và hiệu quả, nhưng sử dụng nó trong hệ thống của đội. Tôi không muốn họ hy sinh những phẩm chất độc đáo của mình, họ phải giữ chúng. Đồng thời, tôi phải làm cho cả đội hiểu được giá trị độc nhất mà những cầu thủ như vậy mang lại cho đội. Nếu tôi không có Ronaldo, hoặc nếu tôi không có Zidane, có lẽ tôi sẽ cho chơi một hệ thống khác.
Không bao giờ hy sinh phẩm chất của cầu thủ
Trong thời gian ở Parma, tôi có cơ hội ký hợp đồng với Roberto Baggio. Khi đó, tôi sử dụng đội hình 4-4-2, nhưng vì Baggio muốn chơi hộ công phía sau tiền đạo, và do đó không phải là đội hình 4-4-2, tôi quyết định không ký hợp đồng với anh ấy. Bây giờ, tôi mới thấy mình sai. Tôi từ chối anh ấy vì tôi từ chối thay đổi quan niệm về bóng đá, vì tôi không tự tin, bất an. Lẽ ra tôi nên nói chuyện với Baggio và tìm ra giải pháp.
Tôi có được bài học của mình và bắt đầu coi trọng chất lượng, linh hoạt hơn với các hệ thống thi đấu khi tôi đến Juventus. Tôi phải thay đổi tư tưởng về bóng đá để phù hợp với Zidane, xây dựng một hệ thống xung quanh anh ấy thay vì buộc “Zizou” phải thích nghi với đội hình 4-4-2 ưa thích.
Chúng tôi chơi với sơ đồ 3-4-1-2 với Zidane ở phía sau 2 tiền đạo. Chúng tôi hy sinh hàng phòng ngự vì không muốn để Zidane đá cánh trái trong sơ đồ 4-4-2, nơi mà anh ấy không cảm thấy thoải mái.
Với Ronaldo, ban đầu tôi nghĩ rằng điều dễ dàng nhất là xếp anh ấy đá tiền đạo cùng với Benzema. Bằng cách đó, tôi có thể sử dụng James Rodríguez bên phải, Bale bên trái, Modrić và một cầu thủ nữa ở tuyến giữa.
Mọi người nói rằng tôi phải chọn James vì chủ tịch chi rất nhiều tiền cho anh ấy sau World Cup, nhưng đó không phải là điều tôi tính đến. Khi vào CLB, vấn đề tài chính không còn quan trọng nữa, tôi muốn dùng James do phẩm chất kỹ thuật của anh ấy, một cầu thủ chăm chỉ và không ích kỷ.
Tôi chắc chắn Ronaldo có thể chơi tiền đạo cắm mà không gặp vấn đề gì và điều này sẽ không ảnh hưởng đến số bàn thắng, điều mà anh ấy rất lo lắng. Tôi nói chuyện với Ronaldo về điều đó và Ronaldo nói với tôi rằng anh ấy không cảm thấy thoải mái, rằng anh ấy thích chơi rộng hơn, nơi anh ấy có thể có tầm nhìn bao quát hơn về trận đấu và cắt chéo vào trong.
Tôi không muốn thay đổi vị trí của Ronaldo, làm sao tôi có thể thay đổi vị trí của một cầu thủ ghi 60 bàn một mùa? Vì vậy, tôi cần phải tìm giải pháp, và hệ thống 4-3-3 được áp dụng.
Andrea Pirlo ở Milan là ví dụ tuyệt vời về cách một HLV có thể lắng nghe một cầu thủ. Chúng tôi nói về sự cần thiết phải tập hợp một đội bóng có nhiều cầu thủ kỹ thuật vì ông chủ muốn chúng tôi chơi thứ bóng đá hấp dẫn.
Pirlo nói với tôi: “Tôi có thể làm được”. Lúc đầu, tôi rất ngạc nhiên, nhưng sau đó tôi có thể hình dung ra vị trí tiền vệ lùi sáng tạo anh ấy đề xuất.
Pirlo chơi ở vị trí tiền vệ tấn công trong 3 năm, anh ấy không phải mẫu cầu thủ giàu thể lực, liệu có kham nổi trách nhiệm phòng thủ trong vị trí mới? Nhưng tôi không muốn làm anh ấy sợ hãi ngay sau khi đề xuất.
Thay vào đó, tôi chủ yếu nói chuyện với Pirlo về yêu cầu tấn công của vai trò này, cách anh ấy trở thành trung tâm của đội, người sẽ tạo ra sự khác biệt. Sau đó, tôi khiến anh ấy cảm thấy thoải mái và cho cầu thủ thấy phần phòng thủ không quá khó.
“Tôi chỉ cần cậu ở đúng vị trí, không cần phải pressing, không cần phải tranh chấp, nhưng bạn phải theo sát cầu thủ tấn công và cản phá những pha dứt điểm khi cần thiết“, tôi nói với Pirlo.
Tôi cố gắng khiến Pirlo tự tin, nói rằng anh ấy là người giỏi nhất để hoạt động ở vị trí đó. Tất nhiên, nếu Pirlo không bị thuyết phục để cố gắng, chúng tôi đã không làm được. May mắn cho tôi, Milan và đội tuyển Italy, Pirlo rất hào hứng vai trò mới.
Pirlo thông minh và nhận ra một con đường mới đầy tiềm năng cho sự nghiệp của mình, trở thành một trong những tiền vệ hay nhất thế giới và sử dụng tài năng của mình vào đúng vai trò của đội.
Theo tôi, hy sinh phẩm chất đặc biệt của một cầu thủ để một đội bóng đạt sự cân bằng không bao giờ là giải pháp. Sự cân bằng không nên được tìm thấy trong việc giảm bớt phẩm chất của một cầu thủ, mà theo quá trình ngược lại: làm cho các cầu thủ khác tốt hơn để phẩm chất đặc biệt của cầu thủ tài năng phù hợp với đội.
Chia tay hay thay thế ai, cần sự tế nhị và khéo léo
Chia tay các cầu thủ không phải điều dễ dàng. Tại các CLB lớn, quyết định thuộc về chủ tịch và GĐĐH. Đương nhiên, tôi có một số ảnh hưởng về điều đó. Thường có nhiều lý do để một cầu thủ rời CLB hơn là chỉ phong độ.
Vì vậy, ngay cả khi sự ra đi của một cầu thủ không phải là trách nhiệm chính của tôi, thì số phút anh ấy thi đấu rõ ràng hoàn toàn là trách nhiệm của tôi. Loại một người nào đó khỏi đội, để họ ngồi dự bị đôi khi là một tình huống rất cần sự tế nhị để xử lý.
Tình huống với thủ môn huyền thoại Iker Casillas hơi phức tạp. Khi tôi đến Real Madrid, Casillas không được thi đấu dưới thời Mourinho, ông ấy thích dùng Diego Lopez hơn. Đối với tôi, đó không phải là một lựa chọn dễ dàng vì Casillas có một lịch sử lâu dài tại CLB.
Trong những tình huống như vậy, điều tốt nhất là dựa vào khía cạnh kỹ thuật. Có lẽ nếu có 10 tiêu chí kỹ thuật quan trọng liên quan đến vị trí thủ môn, thì họ giống nhau đến 9. Trong trường hợp này là giai đoạn trước mùa giải, López nhỉnh hơn một chút. Ngoài ra, chúng tôi sẽ chơi với hàng phòng ngự dâng cao và thủ môn này nhanh hơn thủ môn kia có thể là yếu tố quyết định.
Tôi quyết định để Lopez bắt chính. Và trước trận đầu tiên, tôi nói chuyện với Casillas. Tôi giải thích với anh ấy rằng, theo tôi, López chuẩn bị kỹ càng hơn. Anh ấy không thể phủ nhận điều đó vì Lopez có một giai đoạn chuẩn bị trước mùa giải trọn vẹn trong khi Casillas thì không.
Sau khi đưa ra quyết định đó, tôi không muốn để Casillas dự bị mãi vì tôi biết cậu ấy là một cầu thủ quan trọng của CLB. Cuối cùng, tôi chọn luân phiên dùng họ, với một người chơi ở giải La Liga và người kia ở các giải đấu cúp.
Cuộc trò chuyện với họ rất khó khăn nhưng chân thành. Trước khi Champions League khởi tranh, tôi suy nghĩ rất nhiều và quyết định chọn Casillas. Tôi nói với Lopez trước khi nói với Casillas, nói với anh ấy rằng điều quan trọng là phải duy trì bầu không khí tích cực trong đội. Chỉ sau khi cho Lopez biết, tôi mới đến nói chuyện với Casillas, rằng tôi muốn cho cậu ấy một cơ hội để hành động.
Dù chơi ở các trận đấu cúp nhưng Casillas vẫn không hài lòng, muốn là thủ môn số 1 trong tất cả trận đấu. Điều này khiến cả hai có động lực cao. Trong suốt mùa giải, Lopez xuất hiện trong 37 trận và Casillas là 24. Lopez thực sự khiêm tốn, anh ấy đồng ý ngồi dự bị ở Champions League mà không gặp vấn đề gì. Có lẽ bởi vì, nếu Casillas ngồi dự bị liên tục, Lopez sẽ phải chịu rất nhiều áp lực. Không dễ để Lopez thay thế một huyền thoại của Real và có lẽ quyết định của tôi giúp giảm bớt phần nào áp lực mà Lopez phải đối mặt.
Việc thay thế, loại bỏ, giáng cấp một VĐV hoặc nhân viên, dù là tạm thời hay vĩnh viễn, đều khó khăn, đòi hỏi phải sử dụng khéo léo các kỹ năng thuyết phục. Tất nhiên, sẽ có những hậu quả. Điều cần thiết là phải nhớ rằng một ngày nào đó bạn có thể gặp lại người đó, dù với tư cách là sếp, đồng nghiệp hay thậm chí là cấp dưới, và bạn chắc chắn sẽ phải gặt hái những gì mình đã gieo.