Rafael Nadal (36 tuổi) và Cristiano Ronaldo (37 tuổi) đang thách thức những quan niệm truyền thống của thể thao thế giới, khi họ vẫn duy trì trạng thái thể lực ấn tượng. Thông thường, khi bước qua ngưỡng 35 tuổi, phần lớn VĐV tính đến chuyện giải nghệ hoặc chơi ở các giải đấu ít áp lực hơn. Nadal vừa vô địch danh hiệu Grand Slam lần thứ 22 trong sự nghiệp còn Ronaldo cũng kết thúc mùa giải 2021/22 với 24 bàn thắng.
Một trường hợp khác là Novak Djokovic, người vừa vô địch Wimbledon ở tuổi 35. Cựu tay vợt số 1 thế giới, Roger Federer vẫn muốn trở lại thi đấu đỉnh cao vào năm 2023, khi anh 41 tuổi. Một đồng nghiệp khác của Ronaldo, Zlatan Ibrahimovic vừa gia hạn hợp đồng thêm 1 năm với AC Milan. Trung phong người Thụy Điển sẽ đón tuổi 41 vào tháng 10 tới.
Dù bước qua ngoài tuổi 35, Ronaldo và Nadal vẫn là những cái tên hay nhất thế giới ở môn thể thao của họ. Ảnh: Reuters.
Xu thế mới của thể thao đỉnh cao
Không chỉ có những người đàn ông đang thách thức tuổi tác trong thể thao. Sau khi tạm dừng sự nghiệp để sinh hai đứa con, Tatjana Maria có một giải đấu như mơ tại Wimbledon. Tay vợt 34 tuổi vào đến bán kết nội dung đơn nữ Wimbledon 2022. Venus Williams, 42 tuổi, không tiến xa được nhưng vẫn để lại ấn tượng tại nội dung đánh đôi.
Việc các VĐV ở quần vợt và bóng đá, những môn đòi hỏi cao về sức bền và thể chất, ngày càng kéo dài tuổi thọ nghề nghiệp cho thấy một xu thế mới của thể thao đỉnh cao. Jamie McPhee, chuyên gia về tác động của lão hóa đối với thể thao thành tích cao, nói với The Times: “Ai cũng biết các VĐV hàng đầu luôn chuyên nghiệp và khá kiên cường. Nhưng vào thời điểm hiện tại, nhiều người trong số họ tiến lên một cấp độ mới nhờ khoa học thể thao và các yếu tố khác”.
Giáo sư tại Viện Thể thao thuộc Đại học Manchester Metropolitan phân tích tiếp: “Khoa học thể thao đạt nhiều tiến bộ trong hai thập kỷ qua. Nếu bạn có thể ngăn ngừa chấn thương ngay từ đầu, bạn có thể cộng thêm một vài năm vào sự nghiệp thể thao. Và khi các VĐV làm điều đó từ khi còn trẻ, tuổi đời thi đấu của họ càng cao”.
Các cầu thủ trẻ ngày nay quan tâm đến từng chi tiết nhỏ trong cuộc sống. “Tôi biết những cầu thủ bóng đá mời các chuyên gia đến để tư vấn vị trí cửa sổ trong nhà của họ để tối ưu hóa giấc ngủ”, McPhee tiết lộ. “Những ngôi sao biết rằng thiếu ngủ và mệt mỏi có thể dẫn đến chấn thương”.
Giấc ngủ cũng chỉ là một trong các biện pháp phục hồi được giới thể thao coi trọng. Liệu pháp tắm nước đá hoặc ngồi trong buồng đá, được Nadal hay Andy Murray đặc biệt ưa thích. Các buồng đá được làm lạnh chủ yếu bằng nitơ lỏng, có thể đạt nhiệt độ thấp tới -160 độ C trong vòng 2 đến 3 phút, sẽ giúp tăng tốc độ phục hồi và giảm viêm ở các chấn thương mô mềm.
Ở khía cạnh dinh dưỡng, những cầu thủ bóng đá như Erling Haaland hay Cristiano Ronaldo quá nổi tiếng với sự nghiêm ngặt và tỉ mỉ của mình. Hồi đầu năm, Haaland khiến người hâm mộ ngạc nhiên xen lẫn thích thú khi vừa lái xe vừa ăn sống một củ carrot. Trong khi đó, ở tuổi 37, Ronaldo vẫn duy trì chế độ ăn uống chủ yếu với ức gà, cá và nước lọc. Chế độ ăn của CR7 từng được Patrice Evra gọi là “điên rồ” và cá nhân cầu thủ người Pháp không bao giờ có thể áp dụng.
Chuyên gia dinh dưỡng thể thao Anita Bean cho biết: “Quá trình lão hóa đi kèm với những thay đổi sinh lý có thể ảnh hưởng đến khả năng tập luyện, khối lượng cơ và sức mạnh. Nhưng sự kết hợp giữa các phương pháp luyện tập, phục hồi và dinh dưỡng tốt hơn giúp các VĐV hàng đầu kéo dài tuổi thọ”.
Bean tin rằng dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng và có thể giúp Nadal hay Ronaldo duy trì mức thể lực cao ngay cả khi họ bước qua tuổi 40. Tuy nhiên, để thực thi chế độ ăn uống nghiêm ngặt như Ronaldo không phải chuyện đơn giản. Không phải ngẫu nhiên mà các ngôi sao hàng đầu luôn có chế độ ăn uống khiến nhiều đồng nghiệp khác không thể áp dụng tương tự.
Evra từng thừa nhận anh không thể theo chế độ ăn uống của Ronaldo. Ảnh: SMB.
Kinh nghiệm đóng vai trò quan trọng
Tiến sĩ Josephine Perry, một nhà tâm lý học thể thao tin rằng các VĐV lớn tuổi thường thực dụng hơn về thành công trong thể thao cũng như kiên định hơn về mặt cảm xúc.
“Họ có khả năng duy trì sự ổn định về mặt tinh thần tốt hơn các đồng nghiệp trẻ tuổi”, Perry phân tích. “Điều này được hiểu là các VĐV lớn tuổi khôn ngoan hơn và biết cách giành kết quả tốt mà ít tốn nhiều sức hơn”.
Perry viện dẫn trường hợp của Sarah Storey, VĐV Paralympic thành công nhất lịch sử nước Anh. Ở tuổi 43, Storey vô địch nội dung đua xe đạp ở Tokyo năm ngoái, giành huy chương vàng Paralympic thứ 17 trong sự nghiệp và là danh hiệu vô địch thế giới thứ 40.
“Khi tôi hỏi Sarah khi nào sẽ nghỉ hưu, cô ấy trả lời, ‘Khi tôi không thể tìm thấy bất kỳ cách nào để trở nên tiến bộ hơn’. Đó là tư duy điển hình của nhiều VĐV kỳ cựu”, Perry tiết lộ. “Động lực và khát khao thi đấu của các VĐV lớn tuổi cũng là lý do giúp họ trụ lại trên đỉnh cao”.
Nadal và Ronaldo có thừa động lực như vậy. Nhiều người không thể hiểu nổi tại sao Nadal có thể đánh bại Fritz ở tứ kết Wimbledon trong tình trạng rách cơ bụng. Fognini, tay vợt hàng đầu Italy, đặt nghi vấn Nadal giả chấn thương vì không thể nào có chuyện một người rách cơ bụng mà thi đấu gần 5 tiếng và chiến thắng. Chính Fognini sau đó phải xóa dòng trạng thái trên trang cá nhân.
Nếu không có ý chí và tinh thần thi đấu vượt xa suy nghĩ thông thường, Nadal chắc chắn không thể duy trì thành công như hiện tại. Sự tiến bộ của khoa học thể thao có thể giúp ích nhiều cho các VĐV đỉnh cao, nhưng không ai thay thế được động lực và ý chí của chính họ.
