Khi bị căng thẳng kéo dài, người bệnh có biểu hiện tâm lý và cảm xúc bất thường, gặp khó khăn trong cuộc sống và công việc.
Căng thẳng và mệt mỏi có thể là nguyên nhân dẫn đến một số bệnh lý nguy hiểm. Về lâu dài, trạng thái này sẽ tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
Căng thẳng là gì?
Theo ThS.BS Nguyễn Trung Nghĩa, Đơn vị Tâm lý Tâm thần, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, căng thẳng là phản ứng của tâm lý và cơ thể trước mối đe dọa hay sự thay đổi đến từ môi trường. Khi gặp tác nhân gây căng thẳng, chúng ta không chỉ áp lực về tâm lý, mà cơ thể cũng có nhiều thay đổi để ứng phó.
“Cụ thể là cơ bắp căng cứng, tim đập nhanh, hơi thở gấp, đồng tử giãn, đường huyết và huyết áp tăng, nhiều năng lượng, đầu óc tỉnh táo… Điều này giúp cơ thể sẵn sàng đối mặt và giải quyết các tình huống đe dọa, ứng phó trước thay đổi”, chuyên gia cho biết.
Căng thẳng là phản ứng của tâm lý và cơ thể trước mối đe dọa hay sự thay đổi của môi trường.
Căng thẳng tác động đến sức khỏe tinh thần
Nguy cơ mắc bệnh trầm cảm:
Dù căng thẳng là một phần của cuộc sống, việc cảm xúc tuyệt vọng, kiệt quệ, áp lực kéo dài và không thể biến mất có thể khiến bạn rơi vào trạng thái trầm cảm.
Trầm cảm được xem là căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần của người bệnh.
Trầm cảm là căn bệnh rối loạn tinh thần phổ biến. Người mắc bệnh thường cảm nhận nỗi buồn dai dẳng, giảm hứng thú hoặc niềm vui khi tham gia các hoạt động bổ ích, thú vị.
Rối loạn lo âu:
Ở Mỹ, chứng rối loạn lo âu được xem là bệnh tâm thần nhẹ. Tuy nhiên tại Việt Nam, nhiều người khó chấp nhận và thừa nhận việc mắc bệnh, bởi định kiến tâm thần là chứng bệnh trầm trọng. Người bệnh thường hay né tránh khám, điều trị tại các chuyên khoa tâm thần. Thay vào đó, họ chọn chuyên khoa khác như tim mạch, thần kinh… Thậm chí, một số người không hợp tác khi được bác sĩ khuyên đến đúng chuyên khoa tâm thần.
Chứng rối loạn lo âu khiến bệnh nhân rơi vào trạng thái tâm lý không ổn định.
Thực tế, rối loạn tâm thần thường xuất hiện đồng thời các bệnh khác như trầm cảm, rối loạn hành vi, rối loạn quá trình tiêu hóa và diễn biến tâm lý phức tạp… Theo đó, bệnh nhân có diễn biến tâm lý phức tạp như dễ rơi vào trạng thái sợ hãi, mất niềm tin, rối loạn giấc ngủ, tăng nguy cơ mắc bệnh mạn tính…
Thay đổi tính cách và các vấn đề về hành vi:
Tình trạng căng thẳng kéo dài có thể dẫn đến việc thay đổi tính cách và cảm xúc. Một số người có thể trở nên cáu gắt, thù địch, thất vọng, tức giận, cảm xúc và hành vi hung hăng, giảm quan tâm ngoại hình, thiếu kỷ luật về giờ giấc, bị ám ảnh về điều gì đó trong thời gian dài, giảm hiệu quả công việc, nói dối hoặc kiếm cớ che đậy, phòng thủ và nghi ngờ quá mức, tự cô lập bản thân, bốc đồng…
Căng thẳng kéo dài có thể khiến tính cách bạn thay đổi.
Tầm soát mức độ lo âu
Điều quan trọng với người bệnh là tìm hiểu về chứng căng thẳng kéo dài cũng như biểu hiện. Từ đó, họ có thể nhận biết sớm bệnh và mức độ căng thẳng.
Để đánh giá tình trạng bệnh, các chuyên gia thường gợi ý bệnh nhân sử dụng các công cụ lượng giá tâm lý (hay bài test tâm lý). Sau vài phút hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm tâm lý, người bệnh có thể đánh giá mức độ căng thẳng, nhận biết dấu hiệu trầm cảm, lo âu hay rối loạn khác.
Theo Mộc Trà (zing) – Ảnh: T.H
