Đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa là những triệu chứng đầu tiên cảnh báo bệnh do thực phẩm ô nhiễm gây ra. Nặng hơn, người bệnh có thể bị rối loạn thần kinh, suy nội tạng hoặc tử vong.
Ngộc độc thực phẩm có thể gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy. Ảnh: Clevelandclinic.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thực phẩm bị ô nhiễm, không an toàn góp phần gây ra tình trạng sức khỏe kém, bao gồm suy giảm tăng trưởng và phát triển, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, các bệnh truyền nhiễm và không lây nhiễm cũng như bệnh tâm thần. Trên toàn cầu, cứ 10 người có một người bị ảnh hưởng bởi các bệnh do thực phẩm gây ra mỗi năm.
Antonina Mutoro, nhà nghiên cứu dinh dưỡng tại Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe và Dân số châu Phi, giải thích nguyên nhân gây ô nhiễm thực phẩm và cách chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc bệnh.
Nguyên nhân thực phẩm bị ô nhiễm
Theo Hindustan Times, nguyên nhân phổ biến nhất gây ô nhiễm thực phẩm là xử lý thực phẩm kém. Điều này bao gồm việc không rửa tay vào thời điểm thích hợp – trước khi ăn và chuẩn bị thức ăn, sau khi đi vệ sinh, hoặc sau khi xì mũi, ho hoặc hắt hơi.
Sử dụng dụng cụ bẩn, không rửa rau quả bằng nước sạch, để thực phẩm sống và chín chung một chỗ cũng có thể gây ô nhiễm. Bạn không nên cầm thức ăn bằng tay.
Thực hành canh tác kém cũng có thể làm ô nhiễm thực phẩm. Điều này bao gồm việc sử dụng nhiều thuốc trừ sâu và thuốc kháng sinh, hoặc trồng trái cây và rau quả bằng đất và nước bị ô nhiễm. Việc sử dụng phân động vật hoặc nước thải chưa được ủ kỹ hoặc chưa được ủ kỹ hoặc nước thải cũng có hại.
Thực phẩm tươi sống có thể dẫn đến một số bệnh tật. Ruồi mang chất gây ô nhiễm cũng có thể chuyển trực tiếp phân và vi khuẩn lên lá hoặc quả của cây.
Thức ăn đường phố là một nguồn ô nhiễm thực phẩm phổ biến khác. Những thực phẩm này được tiêu thụ rộng rãi ở các nước có thu nhập thấp và trung bình vì chúng rẻ và dễ tiếp cận.
Bảo quản thực phẩm, chế biến không đúng cách có thể khiến thực phẩm bị ô nhiễm, không an toàn. Ảnh: State.
Dấu hiệu bạn bị ngộ độc thực phẩm
Các chất sinh học và hóa học là những chất gây ô nhiễm thực phẩm phổ biến nhất. Chúng gây ra hơn 200 bệnh, bao gồm thương hàn, dịch tả và bệnh listeriosis.
Các bệnh do thực phẩm gây ra thường biểu hiện như tiêu chảy, nôn mửa và đau bụng. Trong những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể bị rối loạn thần kinh, suy nội tạng và thậm chí tử vong. Do đó, bạn nên gọi bác sĩ ngay nếu bắt đầu có các triệu chứng như tiêu chảy kéo dài và nôn mửa sau khi ăn hoặc uống.
Trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng dễ bị mắc các bệnh do thực phẩm nhất. Hệ thống miễn dịch của trẻ em vẫn đang phát triển và không thể chống lại nhiễm trùng hiệu quả như người lớn.
Ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, tình trạng suy giảm khả năng miễn dịch ở trẻ em cũng có thể xảy ra do suy dinh dưỡng và thường xuyên bị nhiễm trùng do điều kiện vệ sinh kém, bao gồm cả việc không được tiếp cận với nước sạch và nhà vệ sinh.
Ngoài ra, khi trẻ bị bệnh, chúng có xu hướng chán ăn. Điều này có nghĩa là giảm lượng thức ăn cần thiết cho trẻ. Cùng với việc gia tăng mất chất dinh dưỡng do tiêu chảy và nôn mửa, điều này có thể dẫn đến một chu kỳ nhiễm trùng, suy dinh dưỡng và trong trường hợp cực đoan là tử vong.
Phụ nữ mang thai và những người bị suy giảm khả năng miễn dịch do bệnh tật hoặc tuổi tác đều dễ bị tổn thương như nhau và do đó, cần phải chú ý nhiều hơn để ngăn ngừa các bệnh do thực phẩm gây ra cho những nhóm này.
Cách ngăn ngừa
Ngộ độc thực phẩm bị ô nhiễm có thể được ngăn chặn thông qua các biện pháp đơn giản:
- Rửa tay vào những thời điểm quan trọng (trước khi chuẩn bị, phục vụ hoặc ăn uống; trước khi cho trẻ ăn; sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi đổ phân).
- Mặc quần áo bảo hộ sạch sẽ trong quá trình chuẩn bị thức ăn.
- Bảo quản thực phẩm đúng cách.
- Rửa thực phẩm sống bằng nước sạch.
- Để riêng thực phẩm sống và chín. Sử dụng đồ dùng riêng cho thịt và thực phẩm ăn sống.
Thực hành canh tác tốt, chẳng hạn sử dụng nước sạch và thuốc trừ sâu đã được phê duyệt với số lượng được khuyến nghị, có thể giúp ngăn ngừa ô nhiễm thực phẩm. Những người bán thực phẩm cũng cần được đào tạo về an toàn thực phẩm, cung cấp nước sạch và vệ sinh đúng cách.
Theo Phương Mai (zing) – Ảnh: T.H