Những lời dạy của người xưa cho tới nay còn nguyên giá trị. Trong đó có lời khuyên về ‘tứ diệt vong’, tuyệt đối không cho mượn.
Không cho mượn nôi của con
Trước hết, chiếc nôi là vật gắn liền với đứa trẻ từ khi sinh ra. Đồng thời, người xưa cũng quan niệm rằng việc em bé nằm trong nôi là điềm lành. Nếu cha mẹ cho người khác mượn nôi của con nghĩa là trao đi phúc lành. Theo quan điểm của thế hệ trước, điều này có thể làm giảm vượng khí gia đình, nên kiêng kỵ.
Một lý do quan trọng khác để không cho mượn nôi là tay nghề của người xưa chưa hoàn thiện, do đó các sản phẩm không được chắc chắn và tuổi thọ chỉ có thể kéo dài vài năm. Sau khi sử dụng một thời gian, chiếc nôi có thể bị xuống cấp.
Trong khi đó trẻ nhỏ là đối tượng cần được nâng niu. Do vậy, người ta hạn chế cho mượn nôi để tránh gây ra những sự cố không đáng có vì nôi đã bị hỏng hóc. Vì vậy, về cơ bản, người xưa không cho các gia đình khác mượn nôi, và chỉ cần gia đình cho phép về mặt tài chính, họ sẵn sàng tự mua để con được thoải mái hơn.
Không cho mượn con dao của người hàng thịt
Có thể nói con dao là công cụ kiếm sống của những người bán thịt. Nó không giống với những con dao phổ biến trong các hộ gia đình bình thường. Thường chỉ những người bán thịt mới có dụng cụ như vậy.
Lý do không mượn dao của người hàng thịt xuất phát từ quan niệm lâu đời. Người xưa cho rằng con dao tượng trưng cho sự giàu sang, nếu cho người khác mượn thì đồng nghĩa với việc trao đi tài sản của mình. Điều này có thể thay đổi tài vận, chuyển thành xui xẻo.
Có một cách giải thích khác cho rằng con dao đồ tể là một loại vũ khí sắc bén. Nếu vô tình rơi vào tay người khác để làm việc phi pháp thì chủ nhân của con dao sẽ khó có thể giải thích rõ ràng. Thời xưa còn có hình phạt “ngồi chung”. Hiểu đơn giản là chủ nhân của hung khí cho người khác mượn để gây án thì cả hai đều phải chịu trách nhiệm tương ứng, có khi còn bị trừng phạt nghiêm khắc.
Do đó, vì sự an toàn của bản thân, những người hàng thịt truyền tai nhau thông lệ không cho người ngoài mượn dao.
Không cho mượn nạng của người già
Trước hết, đối tượng sử dụng nạng thường là người già hoặc người có tật ở chân, nạng chủ yếu đóng vai trò phụ trợ. Thời xưa, người cao tuổi thường sử dụng nạng để đi lại và rất được coi trọng.
Theo sự thay đổi của thời gian, cây nạng của người già đã được thay đổi chất liệu. Một số được làm từ những loại gỗ quý, nhờ đó mang ý nghĩa xua đuổi điều xui xẻo đồng thời tượng trưng cho sự trường thọ.
Vì vậy, người xưa cho rằng nếu ai đó cho người khác mượn nạng đồng nghĩa với việc cho họ mượn mạng sống của mình. Hơn nữa, người cao tuổi thường đau ốm khắp người, cho mượn là tự mang phiền phức cho bản thân, nên không ai dám làm trái.
Không cho mượn ấm thuốc
Người xưa chưa có thuốc nên chủ yếu chữa bệnh bằng cách loại cây thảo dược. Do đó, gia đình có người ốm đau sẽ có ấm sắc thuốc trong nhà. Thông thường thuốc bắc cần được nấu lâu và sử dụng trong thời gian dài nên nhiều vị thuốc ngấm vào trong thành ấm.
Cơ địa mỗi người khác nhau nên hũ thuốc của mỗi người cũng khác nhau. Nếu tự ý mượn hũ thuốc của người khác, rất dễ xảy ra xung đột dược liệu và trực tiếp cướp đi sinh mạng. Tất cả chúng ta đã biết rằng không thể uống thuốc một cách tùy tiện vì rất dễ xảy ra vấn đề. Trộn thuốc không rõ nguồn gốc với nhau sẽ rất nguy hiểm. Vì vậy cách tốt nhất là không sử dụng ấm thuốc với người khác.
Mặc dù những điều cấm kỵ này mới nghe không hợp lý, tuy nhiên nếu ngẫm kỹ, chúng ta mới thấy được ý nghĩa của nó. Trên thực tế, những câu nói cổ vẫn có chân lý của nó vì ở đó cô đọng trí tuệ của cổ nhân. Do vậy, trước những câu nói lâu đời này, chúng ta nên phân tích thấu tình đạt lý và tiếp thu tinh hoa của chúng, đây là cách tốt nhất để phát huy trí tuệ của người xưa.
