Bác sĩ khuyến cáo phụ huynh cần có biện pháp bảo vệ đối với trẻ em, đặc biệt đối với những trẻ mắc COVID-19 có bệnh nền, thừa cân, béo phì…
Trẻ bị F0 cha mẹ nên làm gì?
Trẻ mắc COVID-19 ở mức độ nhẹ: Phụ huynh có thể xin cho trẻ điều trị tại nhà, dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế và cơ sở y tế địa phương.
Theo bác sĩ Nhi khoa Mạnh Cường, tình nguyện viên điều trị mẹ và bé F0 tại nhà, trẻ mắc COVID-19 ở mức độ nhẹ thường chơi tốt, ăn ngon, không có biểu hiện khó thở (nhịp thở bé nhanh, bé thở gắng sức, thở rên, co rút cơ hô hấp), SpO2 > 96% thở khí trời.
– Nếu trẻ sốt, cha mẹ có thể sử dụng các thuốc theo hướng dẫn sau:
Trẻ sốt trên 38,5 độ C, mẹ hãy chườm ấm và cho bé dùng thuốc hạ sốt theo đúng cân nặng. Bé dưới 12 tháng, mẹ dùng viên đạn đặt hậu môn Efferalgan 80-150 mg. Nếu bé từ 1 tuổi, dùng dạng đặt hậu môn, bột, siro như Hapacol 150, 250 mg, hoặc dùng liều 10-15 mg/kg cân nặng là chuẩn nhất.
Nếu sau 2 giờ trẻ không hạ sốt, mẹ dùng Ibuprofen siro (liều 8-10 mg/kg) xen kẽ với hapacol. Kết hợp chườm ấm trán, nách, bẹn và cởi lỏng quần áo, nhiệt độ phòng mát không quá lạnh
Bác sĩ Cường nhấn mạnh trẻ sốt cao nhưng không hạ nhiệt độ sẽ gây co giật và để lại di chứng. Ngoài ra, cha mẹ tuyệt đối không nên cho con dùng quá liều các loại thuốc trên do có nguy cơ trẻ ngộ độc thuốc hoặc có thể tổn thương gan.
– Với triệu chứng ho: Bé ho nhiều sẽ ảnh hưởng ăn uống, bú, ngủ nghỉ, chơi, học tập.
Nếu trẻ ho khan, cha mẹ khuyến khích trẻ uống nhiều nước để giảm cơn ho. Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, mẹ nên cho trẻ bú nhiều bữa hơn. Trẻ lớn hơn có thể bổ sung thêm nước hoa quả để tăng cường vitamin và khoáng chất, giúp nâng cao sức đề kháng.
Cha mẹ có thể sử dụng máy phun sương, tăng độ ẩm không khí. Với trẻ lớn, cha mẹ có thể hướng dẫn con súc miệng bằng nước muối loãng, ấm 5-6 lần trên ngày.
Khi bé ngạt mũi, một số loại thuốc có thể sử dụng khi được chỉ định là Methophan dạng siro( trẻ trên 6 tháng), AT deslotaradin, Halixol, U-thel syrupt, xịt olyfrin, xitrat, nhỏ otriven với bé dưới một tuổi hoặc ottrivin cho bé trên một tuổi.
Nước muối sinh lý ấm để nhỏ vào mũi hoặc dùng chai xịt chứa nước biển sâu để rửa mũi ngày 5-6 lần.
Đặc biệt, theo bác sĩ, khi trẻ có biểu hiện sốt cao, kèm nhịp thở nhanh, thở gắng sức, thở rên (phân biệt với tắc mũi), co rút cơ gian sườn, môi tím, đầu ngón tay, ngón chân tay lạnh, khó thở, thở rít, đầu gật gù theo nhịp thở, nghi ngờ viêm phổi, phụ huynh cho bé uống kháng sinh cần phải được bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn.
– Khi trẻ ho đờm hoặc đờm quá đặc không khạc ra được, cha mẹ cho trẻ dùng thuốc long đờm, tránh dùng cùng lúc thuốc long đờm với thuốc giảm ho, phải có chỉ định của bác sĩ và không được lạm dụng kháng sinh để điều trị ho của trẻ nhỏ.
– Cha mẹ cũng cần bù Oresol đường uống cho con khi bé bị sốt cao, nôn nhiều, đi ngoài nhiều (đi hơn 3 lần/ngày, phân lỏng).
Với trẻ
Với trẻ >1 tuổi: cho uống 5-15 ml Oresol (tùy theo tuổi) mỗi 5 phút. Không được pha Oresol vào sữa mẹ để cho con uống.
– Khi bé đi ngoài hơn 3 lần/ngày, phân lỏng hoặc tóe nước, cha mẹ cần chụp ảnh gửi cho bác sĩ, bù Oresol theo hướng dẫn trên, đồng thời bổ sung kẽm và vitamin C, men vi sinh virvic, enterogremi… Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể cho bé dùng kháng sinh chứa sulfamethoxazol đủ 5-7 ngày và theo chỉ định của bác sĩ.
– Bổ sung các Vitamin và chất khoáng cho con: Trẻ lớn nên uống nước ép hoa quả như táo, cam, cà rốt, dưa hấu. Còn với trẻ nhỏ, quan trọng nhất là được bú mẹ tăng cường. Các bé đang bú mẹ thì phải tiếp tục bú và đảm bảo mẹ không bị lây chéo bằng cách đeo khẩu trang, kính che giọt bắn và sát khuẩn tay nhanh.
Cha mẹ có thể tập thể dục nhẹ nhàng cho con 15 phút mỗi ngày (trẻ lớn) duy trì các thói quen tốt để giữ tinh thần lạc quan để cùng nhau chiến thắng đại dịch COVID-19.
– Nếu bé nôn trớ nhiều, thường bé 1-2 tuổi, cha mẹ cần lập tức nghiêng ngay đầu trẻ sang một bên nhằm giúp bé không bị sặc chất nôn. Sau đó nhanh chóng làm sạch chất nôn trong miệng, họng và mũi trẻ (miệng trước, mũi sau), bằng cách hút hoặc quấn khăn gạc vào ngón tay thấm hết chất nôn trong mồm và họng trẻ.
Khi bé ngừng nôn, hãy cho bé uống một lượng nhỏ nước ấm hoặc nước điện giải sau mỗi 30 phút đến 1 tiếng. Nếu trẻ tiếp tục nôn thì cần cho uống luân phiên 50ml nước đường sau mỗi 30 phút để ổn định dạ dày cho trẻ. Trẻ trên 2 tuổi, các mẹ có thể pha nước gừng ấm cho trẻ uống từng chút một.
Nếu bé biểu hiện tím tái, khó thở gọi ngay cho bác sĩ chuyên khoa Nhi.
Bác sĩ khuyến cáo mẹ phải cho bé bú đúng tư thế, không cho bú nhiều trong một lần ăn mà chia nhiều bữa nhỏ. Sau bú, tránh để trẻ nằm ngay hoặc nằm đầu cao.
Trẻ em mắc COVID-19 mức độ trung bình với chỉ số SpO2 94%-96%, phụ huynh cần theo dõi chỉ số SpO2, tần số thở, nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ của con để báo nhân viên y tế, nhằm đưa ra hướng giải quyết cho các bé nhập viện.
Trẻ mắc COVID-19 mức độ nặng thường xuất hiện các triệu chứng như chỉ số SpO2 90% – 94%, trẻ bỏ ăn, ăn kém, bỏ bú, chơi kém. Trẻ thậm chí có biểu hiện viêm phổi nặng như: khó thở, môi tím, co rút cơ liên sườn.
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ bị F0
Bổ sung 1-2 bữa phụ như sữa và các chế phẩm từ sữa, đặc biệt khi ăn ít do sốt, ho, mệt mỏi… Ăn tăng cường nhóm thực phẩm giàu protein (thịt, cá nạc, đậu đỗ, hạt các loại) để ngăn ngừa teo cơ và tăng sức đề kháng. Ăn tăng cường trái cây tươi hoặc nước ép trái cây, rau xanh các loại, gia vị (như tỏi, gừng) để tăng cường sức đề kháng. Uống đủ nước (trung bình 2 lít/ngày) hoặc nhiều hơn nếu có sốt, tiêu chảy.
Cha mẹ cần định kỳ theo dõi tình trạng dinh dưỡng của trẻ bằng cân nặng và lượng thức ăn trẻ ăn vào. Chế độ ăn cân đối hàng ngày với 4 yếu tố chính: lipid (lipid động vật và lipid thực vật), vitamin và khoáng chất, thành phần các chất sinh năng lượng (protein, lipid, carbohydrate), protein (protein động vật và thực vật).
Hàng ngày, trẻ phải ăn ít nhất là 5 trong 8 nhóm thực phẩm, gồm: nhóm tinh bột, nhóm sữa và chế phẩm sữa, nhóm dầu mỡ, nhóm rau củ, nhóm thịt cá, nhóm trứng, nhóm các loại hạt, nhóm rau củ màu vàng-xanh thẫm.
Cung cấp đủ nước, đặc biệt nước trái cây tươi, tránh uống nước ngọt công nghiệp. Khuyến khích trẻ 1-2 tuổi sữa công thức tối thiểu 600 ml/ngày (trẻ không có sữa mẹ) và trẻ lớn hơn 2 tuổi 500 ml/ngày sữa công thức, đủ đáp ứng dinh dưỡng cho tăng trưởng và cân bằng dinh dưỡng (không cần bổ sung đa vi chất).
Trường hợp trẻ kém ăn, ăn không đủ lượng theo khuyến nghị, phải `hỗ trợ dinh dưỡng đường uống có đậm độ năng lượng cao (1Kcal/ml) thay thế hoàn toàn hay một phần cho sữa công thức thông thường.
Hạn chế ăn quá nhiều đồ ngọt, hạn chế ăn quá mặn. Theo khuyến nghị, lượng đường <5% tổng năng lượng ăn vào. Tránh thức ăn gây nôn và buồn nôn, thay vào đó nên cho trẻ ăn những khẩu vị trẻ thích, thức ăn dễ tiêu hóa và có giá trị dinh dưỡng cao.
Cha mẹ cần theo dõi tình trạng dinh dưỡng của trẻ định kỳ 3-5 ngày một lần để xác định xem trẻ có khả năng sẽ bị suy dinh dưỡng cấp nặng không. Nếu trẻ có sụt cân từ 1-2% một tuần cần thông báo ngay cho nhân viên y tế để được hướng dẫn thích hợp.
Đánh giá biểu hiện đường tiêu hóa hàng ngày như chán ăn, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, đau bụng bởi chúng sẽ làm suy giảm lượng thức ăn và giảm hấp thụ, theo dõi lượng thức ăn trẻ ăn vào mỗi ngày. Nếu lượng thức ăn trẻ ăn vào <70% nhu cầu bình thường so với tuổi, cần tham vấn bác sĩ.
