Một số thực phẩm như mỳ ống, nội tạng, bơ thực vật tưởng chừng có lợi cho sức khỏe nhưng chúng đều có khả năng kích thích tình trạng viêm nếu bạn ăn chúng thường xuyên.
Eat This Not That cho biết dạo gần đây, mọi người đang quan tâm nhiều đến vấn đề viêm cơ thể. Tình trạng viêm mạn tính có thể tác động rất lớn đến sức khỏe. Trong khi một số loại thực phẩm giúp bạn chống lại tình trạng này, nhiều loại thực phẩm khác lại gây viêm cho cơ thể.
Tình trạng viêm mạn tính là gì?
Viêm cấp tính là phản ứng cơ thể ngay lập tức xảy ra khi bị nhiễm trùng hoặc tổn thương mô (như vết cắt sâu trên cơ thể) và nó chỉ có tác động ngắn hạn. Ngược lại, viêm mạn tính diễn ra chậm hơn, kéo dài và không chỉ xảy ra ở một bộ phận cơ thể nhất định.
Viêm cấp tính có thể giúp cơ thể chống lại vật thể lạ như mảnh vụn hoặc vi trùng không mong muốn. Tuy nhiên, viêm mạn tính, theo thời gian, có thể dẫn đến tổn thương mô và một số tác dụng phụ không mong muốn, ví dụ tăng huyết áp, tăng đường huyết , tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch, các loại ung thư, trầm cảm và loãng xương.
Cách đồ ăn kích thích quá trình gây viêm
Nhiều yếu tố, bao gồm rối loạn tự miễn dịch, tiếp xúc với một số hóa chất, nhiễm trùng không được điều trị đúng cách, đều có thể kích thích tình trạng viêm mạn tính.
Chế độ ăn uống cũng là thứ tác động đến quá trình gây viêm. Trong khi một số chế độ ăn kiêng, như chế độ ăn Địa Trung Hải, có tác dụng giảm viêm cấp độ thấp, chế độ ăn phương Tây với nhiều thực phẩm chiên và chế biến sẵn, lại có tác dụng ngược lại.
Thực phẩm gây viêm bạn cần tránh
Những người muốn giảm nguy cơ viêm mạn tính cấp thấp được khuyến nghị xây dựng chế độ ăn giàu axit béo omega-3, chất xơ và polyphenol. Bạn cũng nên ăn nhiều trái cây và rau quả để hạn chế tình trạng này.
Bơ thực vật
Bơ thực vật là lựa chọn phù hợp cho những người không muốn ăn bơ động vật nhưng vẫn muốn món bánh mì nướng buổi sáng thơm ngon béo ngậy.
Bơ thực vật không tốt cho sức khỏe tim mạch như nhiều người nghĩ. Ảnh: Shutterstock.
Tuy nhiên, Michelle Routhenstein, thạc sĩ khoa học, chuyên gia dinh dưỡng tại Entirely Nourished, chia sẻ: “Bơ thực vật là một loại thực phẩm chế biến sẵn có thể gây viêm trong cơ thể và tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch”.
Nếu bạn muốn món bánh mì có nhiều hương vị hơn, hãy thử thêm một giọt dầu ô liu vào.
Nước ngọt
Chúng ta không thể phủ nhận rằng đồ uống có đường rất ngon và được những người hảo ngọt yêu thích. Tuy nhiên, Wan Na Chun, chuyên gia dinh dưỡng tại One Pot Wellness, nói: “Các nghiên cứu gần đây trên Thư viện Y học Quốc gia (Mỹ) cho thấy đồ uống có đường làm tăng tình trạng viêm mạn tính bằng cách giải phóng các cytokine gây viêm”.
Đồ uống có đường kích thích tế bào gây viêm trong cơ thể. Ảnh: Shutterstock.
Đối với những người yêu thích nước ngọt, bạn nên chọn loại đồ uống ít đường hơn.
Đồ ăn chiên rán
Một số loại thực phẩm chiên rán có thể tạo ra hợp chất acrylamide. Một số dữ liệu cho thấy ăn nhiều hợp chất này có liên quan đến tình trạng viêm.
Đồ ăn chiên rán rất hấp dẫn nhưng chúng rất có hại. Ảnh: Shutterstock.
Trong nghiên cứu của Eat This Not That, khoai tây chiên là thực phẩm gây viêm nhiều nhất. Nếu bạn tự làm món khoai tây chiên, bạn nên nấu chúng ở nhiệt độ thấp hơn để ít acrylamit được tạo ra hơn.
Đồ uống có cồn
Nghiên cứu công bố vào 20/4 cho thấy uống đồ uống có cồn với tần suất và liều lượng vừa phải có thể giảm viêm nhưng uống quá nhiều rượu gây ra tác dụng ngược lại.
Bộ hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ khuyến nghị mọi người không uống bia rượu hoặc hạn chế uống không quá 2 ly/ngày đối với nam giới và không quá 1 ly/ngày đối với phụ nữ.
Bạn nên hạn chế uống rượu bia để ngăn ngừa tình trạng viêm mạn tính. Ảnh: Zan/Unsplash.
Ngoài ra, mocktails (đồ uống không chứa cồn, pha chế từ nước ép hoa quả, mật ong, thảo dược,…) luôn là một lựa chọn tuyệt vời cho những người muốn giảm việc uống rượu bia.
Ngũ cốc tinh chế
Bột mỳ tinh chế đã bị loại bỏ chất xơ và chất dinh dưỡng hấp thụ chậm. Điều đó nghĩa là cơ thể sẽ phân hủy loại bột mỳ này rất nhanh. Cơ thể tiêu hóa thức ăn chứa glucose càng nhanh thì lượng đường trong máu càng tăng nhanh. Việc này làm tăng mức insulin, một hợp chất liên quan đến phản ứng gây viêm.
Ngũ cốc tinh chế khiến lượng đường huyết tăng nhanh, đẩy nhanh quá trình gây viêm. Ảnh: Shutterstock.
Dữ liệu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Châu Âu cho thấy lượng ngũ cốc tinh chế cao hơn có liên quan đến các dấu hiệu viêm cao hơn. Ngược lại, ăn ngũ cốc nguyên hạt giúp bạn có ít nguy cơ bị viêm hơn.
Thực phẩm đựng trong hộp chứa BPA
Bisphenol A, hoặc BPA, là hóa chất được sử dụng trong một số bao bì nhất định, như một số thực phẩm đóng hộp hoặc hộp đựng đồ ăn, để ngăn hộp bị gỉ.
Bạn nên tra cứu thông tin về hộp đựng thức ăn của các hãng để tránh mua sản phẩm chứa BPA. Ảnh: Shutterstock.
Tuy nhiên, hóa chất này cũng có thể ngấm vào thức ăn. Nghiên cứu đăng tải trên Thư viện Y học Quốc gia (Mỹ) cho thấy tiếp xúc với BPA có thể gây viêm mạn tính. Trước khi mua hộp đựng thực phẩm, bạn nên tìm kiếm thông tin xem sản phẩm nào không chứa BPA để bảo vệ cơ thể.
Thịt chế biến sẵn
Xúc xích và thịt xông khói dù có hương vị tuyệt vời, việc ăn chúng thường xuyên có thể thúc đẩy chứng viêm hệ thống cấp độ thấp. Do đó, bạn nên hạn chế ăn thịt chế biến sẵn nếu bạn muốn giảm tình trạng viêm mạn tính cấp thấp.
Giăm bông, thịt xông khói hay xúc xích khiến bạn có nguy cơ bị viêm nếu bạn ăn chúng quá nhiều. Ảnh: Shutterstock.
Kẹo
Khi bạn ăn kẹo, điều đó đồng nghĩa với việc bạn đang ăn đường nguyên chất. Ăn kẹo quá thường xuyên có thể kích thích tình trạng viêm mạn tính.
Kẹo là thực phẩm làm từ đường nên nó dễ tác động tới hiện tượng viêm mạn tính. Ảnh: Shutterstock.
Hãy cố gắng hạn chế lượng glucose, fructose, sucrose và siro chứa lượng fructose cao vì những chất này đều được chuyển đổi thành các hợp chất giống nhau trong quá trình hấp thụ.
Bánh rán
Chúng ta đã biết ăn đồ chiên rán và thực phẩm có nhiều đường đều dẫn đến tình trạng viêm mạn tính cấp thấp. Bánh rán là sự kết hợp của cả 2 điều trên nên nó sẽ khiến nguy cơ bị viêm của bạn tăng gấp đôi.
Mỳ ống
Mỳ ống là một loại ngũ cốc tinh chế độc đáo vì nó có chỉ số đường huyết thấp hơn các loại khác. Nhưng các chuyên gia nhận thấy ăn mỳ ống cùng các loại thực phẩm gây viêm khác thậm chí có khả năng kích thích viêm cao hơn.
Nội tạng
Nội tạng, như gan, chứa nhiều chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, theo một bài báo đăng trên tạp chí Chất dinh dưỡng, thực phẩm này cũng có khả năng gây viêm.
Nội tạng chứa nhiều protein, cholesterol và axit béo bão hòa nên nếu bạn ăn chúng hàng ngày, bạn sẽ dễ bị viêm. Ảnh: Shutterstock.
Các nhà nghiên cứu báo cáo đánh giá bảng câu hỏi về tần suất thực phẩm gồm 123 mục và nhận thấy việc ăn nội tạng dường như có liên quan đến tình trạng viêm cấp độ thấp mạn tính cao hơn.
Theo Phương Hà (zing) – Ảnh: T.H