Paolo Rossi: Người bình thường vĩ đại

Tròn 40 năm trước, Paolo Rossi cùng Italy đánh bại Đức 3-1 trong trận chung kết World Cup dưới sự chứng kiến của 90.000 khán giả. Trước đó, cú hat-trick vào lưới Brazil của ông ngày nay vẫn được người dân xứ samba mô tả là “thảm họa Sarria”.

“Đêm đẹp nhất trên thế giới”

Bốn mươi năm trước, Tây Ban Nha chưa từng vô địch thế giới và lần đầu tiên đăng cai một kỳ World Cup. Những Andres Iniesta, Cesc Fabregas và David Silva đều chưa được sinh ra. Xavi, Iker Casillas hay Xabi Alonso thời đó còn quấn tã. Hồi đó không ai biết đến TDT (truyền hình kỹ thuật số mặt đất) càng không có HD (truyền hình độ nét cao). 40 năm trước, nước Đức thậm chí còn không tồn tại, khi bị chia đôi bởi một bức tường.

Thế giới đã thay đổi rất nhiều trong 4 thập kỷ qua, nhưng có những thứ không thể thay đổi, và ở Italy, cũng như World Cup, vào một ngày như hôm nay, 40 năm trước, đó là “đêm đẹp nhất trên thế giới” (tiếng Italy: “La notte più bella del mondo”; dựa trên bài báo của tờ Gazzetta dello Sport sau trận chung kết).

Hôm nay đánh dấu kỷ niệm 40 năm trận chung kết World Cup 1982 (11/7). Trong đó, Italy lần thứ ba vô địch thế giới khi đánh bại Tây Đức của Rummenigge trên sân Santiago Bernabeu. Đó là một buổi chiều nóng nực, nơi mà chủ nhà Tây Ban Nha sớm khởi động tất cả các chủ đề có thể cho lễ bế mạc.

Italy có một giải đấu kỳ lạ, khởi đầu chậm chạp rồi sau đó bùng nổ. Sự tập trung của Azzurri ở Vigo, xứ Galicia, có nhiều điều để nói. Báo chí quốc tế chê bai và có những từ ngữ miệt thị đội tuyển đến từ đất nước hình chiếc ủng, vì những rắc rối chính trị vài năm trước đó cũng như nạn dàn xếp tỷ số rúng động thế giới.

Huấn luyện viên của họ, Enzo Bearzot, bị đặt dấu hỏi rất lớn. Hầu như không ai xem Azzurri ứng cử viên ở giải đấu mà các đội Nam Mỹ được đánh giá vượt trội.

Trong kỳ World Cup có nhiều quốc gia tham dự nhất cho đến khi đó – 24 đội – Italy hòa cả 3 trận đấu với Peru, Ba Lan và Cameroon, chỉ ghi 2 bàn thắng. Họ bước vào giai đoạn vòng bảng thứ hai nhờ hơn đối thủ châu Phi về hiệu số, để rồi rơi vào bảng đấu rất mạnh: Brazil với thế hệ đẹp nhất lịch sử do Zico làm thủ lĩnh và Argentina – nhà vô địch 4 năm trước đó.

Italy với Paolo Rossi bùng nổ trên hàng công và Dino Zoff xuất sắc trong khung thành đã thắng cả hai trận trước những đối thủ Nam Mỹ. Ở bán kết, đội bóng Thiên thanh gặp lại người quen Ba Lan, đối thủ từng cầm hòa họ không bàn thắng trong trận ra quân. Lần này, thầy trò HLV Bearzot thắng 2-0 để vào chung kết.

Tây Đức chờ đợi ở đó, đội đã loại Pháp của Michel Platini trên chấm luân lưu sau 120 phút có 6 bàn thắng chia đều cho mỗi đội.

Được dẫn bởi thủ quân Karl-Heinz Rummenigge, người cạnh tranh Vua phá lưới cùng Paolo Rossi, Đức hoàn toàn thất thế trước Italy. Môt Azzurri tràn đầy năng lượng giành chiến thắng 3-1 với tất cả các bàn thắng được ghi trong hiệp hai.

Paolo Rossi là người mở tỷ số để giành Vua phá lưới rồi ẵm luôn Golden Ball. Cũng trong trận chung kết,  màn ăn mừng sau bàn thắng nâng tỷ số lên 2-0 của Marco Tardelli – một tuyệt phẩm từ tình huống phối hợp xé toang đội hình Đức – được FIFA tuyên bố là pha ăn mừng bàn thắng đẹp nhất các kỳ World Cup. Một khoảnh khắc biểu tượng cho đến nay.

Kỳ World Cup của Paolo Rossi

Trận chung kết thắng Đức 3-1 không phải màn trình diễn xuất sắc nhất của Paolo Rossi, người qua đời tháng 12/2020.

Câu chuyện bắt đầu vào buổi chiều ngày 5/7/1982, trước 44.000 khán giả chật kín khán đài của sân vận động Sarria cũ ở Barcelona, một chàng trai bình thường, không có kỹ thuật điêu luyện đã khiến đội bóng mạnh nhất thế giới Brazil phải khóc thét. Paolo Rossi ghi 3 bàn thắng vào lưới một trong những đội hay nhất lịch sử – được kết hợp bởi Zico, Falcao, Socrates, Junior, Eder… để tạo nên giai thoại về những người hùng đặc biệt.

Ở Italy, mọi người đều có một người quen tên là Paolo Rossi. Họ và tên khá phổ biến có thể là định nghĩa hoàn hảo về người bình thường. Và đó là người hùng bất ngờ tại World Cup 1982, giúp Azzurri giành chức vô địch thế giới lần thứ 3 (lần đầu tiên trong kỷ nguyên hiện đại).

“Tôi không ra khỏi thế giới này, cũng không phải một kỳ quan về thể chất. Đó là thành quả của tập thể”, Rossi từng nói về chìa khóa chiến thắng của đội.

Paolo Rossi trở lại đội tuyển Italy chỉ vài tuần trước khi sang Tây Ban Nha, sau hai năm bị treo giò vì scandal cá cược và dàn xếp tỷ số Totonero (còn hơn cả Calciopoli 2006) – sự việc khiến ông từng bỏ lỡ EURO 1980.

Enzo Bearzot nhận ra rằng Pablito – biệt danh của Paolo Rossi – là mảnh ghép còn thiếu hoàn thiệt đội hình chính 11 cầu thủ. Giữa làn sóng hoài nghi, vị HLV huyền thoại chọn Rossi mà bỏ qua Roberto Pruzzo, người ghi 21 bàn cho Roma và hai mùa liên tiếp giành giải thưởng Vua phá lưới Serie A.

“Bóng ma trên sân cỏ”, Rossi bị chỉ trích sau khi Italy hòa cả 3 trận vòng bảng đầu tiên và suýt bị loại. Bản thân ông không có được bất kỳ cú sút trúng đích nào.

Cho đến cuộc chiến với Argentina của Diego Maradona, Rossi vẫn chưa ghi bàn nhưng Bearzot tiếp đặt niềm tin vào ông. “Tôi nhanh nhẹn, kỹ thuật, trực giác, cố gắng đoán trước ý đồ của đồng đội và cướp thời gian của đối thủ”, Pablito giải thích vai trò của mình trong một cuộc phỏng vấn năm 2010. “Chúng tôi là một đội rất đáng tin cậy, những người đã thi đấu bằng cả trái tim, là một tập thể. Có lẽ đó là Azzurri tốt nhất mọi thời đại. Đội đã để lại một phong cách riêng, một lối chơi mà những nhà vô địch khác chưa từng thể hiện”.

“Nếu ngày mai tôi bàn, tôi sẽ bắt đầu sống cùng phép màu”, Rossi nói vào đêm trước cuộc chiến với Brazil, đội thắng tất cả các trận trước đó. Vào trận, ông chỉ cần 5 phút để ghi bàn mở tỷ số và có thêm pha lập công khác giữa hiệp một. Cả hai lần đội tuyển Nam Mỹ đều gỡ hòa thành công.

Khoảng 1/4 thời gian cuối trận là địa ngục với Brazil, những người trở thành nhân vật chính bất đắc dĩ của một bộ phim kinh dị mà họ không hiểu gì. Dường như tất cả đều không thể. Selecao không còn chơi bóng nữa, không thể tấn công, và chờ đợi phép màu từ thiên đường. Zico và các đồng đội không bao giờ hiểu rằng phép màu xuất hiện ngay trên mặt đất, với hình bóng Rossi.

Brazil là tập thể của những cầu thủ rất giỏi. Nhưng chiều 5/7/1982, Rossi mới là người giỏi nhất. Italy đánh bại đối thủ 3-2. Người giỏi hơn đã giành chiến thắng, khi chính ông hoàn tất cú hat-trick giúp Italy đi tiếp. Azzurri thậm chí đã thắng 4-2 nếu Antognoni không bị trọng tài người Israel Abraham Klein từ chối bàn thắng vì lỗi việt vị không tồn tại.

Phép màu Pablito tiếp tục khi ông ghi cả 2 bàn trong trận bán kết với Ba Lan, trước 50.000 khán giả trên sân Nou Camp, rồi đến bàn mở tỷ số ở chung kết.

Paolo Rossi có một kỳ World Cup kỳ diệu, với màn trình diễn vĩ đại. Dấu ấn ở Tây Ban Nha trở thành tiền đề giúp ông nhận Quả bóng Vàng 1982.