Kỳ tích của Serie A
Bóng đá luôn bất ngờ và khó lường trước. Việc Napoli lần đầu tiên lọt vào tứ kết Champions League, sau khi loại Eintracht Frankfurt trên sân vận động mang tên huyền thoại Diego Armando Maradona đêm thứ Tư (3-0 lượt về, chung cuộc 5-0), phản ánh sự thay đổi của nhịp độ.
Bóng đá Italy nổi bật trong năm nay. Lần đầu tiên sau 17 năm, 3 đại diện Serie A nằm trong số 8 đội mạnh nhất châu Âu: Inter Milan, Milan và Napoli.
Một chuyển đổi quan trọng có thể được quy cho sự trùng hợp ngẫu nhiên, ví dụ như trận hòa không bàn thắng giữa Inter và Porto không hẳn là một chiến công vang dội (2 tình huống bóng dội cột dọc và xà ngang trong thời gian bù giờ), nhưng nó đã kết thúc một giai đoạn suy tàn của đội bóng thành Milan.
Napoli được dẫn bởi Luciano Spalletti; Milan thuộc quản lý của Stefano Pioli; Inter do Simone Inzaghi huấn luyện. Tính thêm Carlo Ancelotti cầm Real Madrid, có đến 4 HLV ở vòng tứ kết giải đấu lớn nhất châu lục là người Italy.
Bóng đá Italy từng trải qua một thời kỳ đen tối khi các đội rời khỏi biên giới của mình. Bao gồm cả chính ĐTQG, vắng mặt ở hai kỳ World Cup gần nhất. Tuy nhiên, họ hiện là quốc gia duy nhất ở châu Âu có 3 CLB vào vòng tiếp theo Champions League.
Anh có hai đại diện (Man City và Chelsea), trong khi Tây Ban Nha, Đức và Bồ Đào Nha đều còn lại một đội. Chỉ có điều, ngược lại hành trình châu Âu, dữ liệu trong cuộc thi quốc gia không quá vang dội.
Napoli, đội duy nhất trong 3 CLB đó thuộc sở hữu của một doanh nhân người Italy (nhà sản xuất phim Aurelio de Laurentiis, ông vốn không biết bóng đá, chỉ quan tâm bóng rổ), hơn đội nhì bảng Inter đến 18 điểm.
Bốn đội tiếp theo đang tranh chấp các suất tham dự Champions League có những thất bại bất thường, hoặc những trận hòa thất vọng trước đội cuối bảng: như trận đấu giữa Milan và Salernitana cuối tuần trước (1-1).
Có thể thiếu căng thẳng. Điều này từng xảy ra trong những năm gần đây, khi mà Juventus vẫn còn trong bóng tối của những nghi ngờ tài chính thâu tóm 9 Scudetto liên tiếp.
Nhưng chuỗi chiến thắng lịch sử trong nước chỉ đổi lại là sự cay đắng ở châu Âu, nơi “Bà đầm già” không nâng cao Champions League kể từ năm 1996 (từ đó đến nay, họ vào chung kết 5 lần và đều thua).
Chức vô địch Champions League gần nhất mà một đại diện đất nước hình chiếc ủng giành được là Inter của Jose Mourinho năm 2010.
Lý giải của người trong cuộc
Bây giờ mọi thứ có thể thay đổi. Nhà báo kiêm nhà văn Paolo Condo nói: “Đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Chúng tôi có những lá thăm may mắn: ba đội Serie A đối đầu với những đối thủ yếu nhất có thể”.
“Nhưng Napoli năm nay là một đội bóng mạnh, chơi thứ bóng đá rất châu Âu, như chính Guardiola đã nói”, Condo tiếp tục. “Họ làm nên điều kỳ diệu mà tất cả các CLB đều mơ ước: phát hiện ra một cầu thủ xuất chúng mà ít ai biết đến. Điều đó gần như là không thể trong thế giới bóng đá ngày nay”.
Đó là trường hợp Khvicha Kvaratskhelia người Georgia, một trong những bản hợp đồng mà bộ phận thể thao Napoli thực hiện với chi phí tương đối thấp, chỉ 10 triệu euro.
Không còn nghi ngờ gì nữa, lễ bốc thăm vòng 1/8 vừa qua dành một phần may mắn cho người Italy. “Vâng, nhưng trong bóng đá không có sự trùng hợp”, Dino Zoff, thủ môn huyền thoại của Juventus, phản biện.
Nhà vô địch World Cup 1982 phân tích: “Các CLB Serie A tận dụng tốt nhất đội ngũ của họ khi ra ngoài biên giới Italy. Trong khi ở giải vô địch, điều đó không thể được nhìn thấy bởi các trọng tài, các cuộc tranh luận và một sự chậm chạp nhất định.
Ở bên ngoài, bạn phải làm việc theo yêu cầu của bóng đá quốc tế, và điều đó mang lại điều tốt nhất cho chúng tôi. Đây là những phẩm chất mà nhiều lần chúng tôi không khai thác được ở Serie A. Điều quan trọng là 4 CLB đang cạnh tranh cho suất dự Champions League ngày nay lần đầu tiên sau thời gian dài có những cầu thủ giỏi”.
Nhà báo Condo cho biết thêm, tất cả các đội này đều xây dựng đội hình với nền tảng từ dưới lên. Milan và Inter nổi bật trong việc đầu tư số tiền nhỏ để tìm kiếm những tài năng vô danh . Đồng thời, họ đánh bóng truyền thống phòng ngự trên hành trình vào tứ kết.
Các đại diện Serie A vượt qua vòng 1/8 mà không để thủng lưới bàn nào trong cả hai lượt trận. “Điều đó rất quan trọng. Trong 20 năm qua, chúng tôi đã sống với nỗi xấu hổ khi không thể phòng ngự. Cả 3 đội mới đây đều không gặp quá nhiếu khó khăn”.
Ở chiều ngược lại, Napoli là đội tấn công tốt nhất với 25 bàn thắng, xếp trên Man City hay Bayern Munich.
Calcio là tất cả trong giai đoạn 1991-2001. Cả một thập kỷ mà tiêu chuẩn của UEFA trao cho Serie A danh hiệu giải đấu hay nhất châu Âu. Sân chơi sản sinh ra hầu hết các Quả bóng Vàng trong thời kỳ đó (Papin, Van Basten, Weah…), tạo ra thu nhập thương mại và truyền hình khổng lồ.
Thành công ấy là thời đại của các CLB/công ty. Silvio Berlusconi với Milan của ông, Sergio Cragnotti với Lazio, Inter thuộc về Massimo Moratti. Những doanh nhân vĩ đại đã đặt tài sản cá nhân của họ để phục vụ một số nhóm mà nhiều năm sau đó rơi vào cảnh phá sản.
Ngày nay, thời kỳ hoàng hôn kéo dài có thể được giải thích thông qua các yếu tố phi thể thao như mô hình kinh doanh hoặc sự quản lý yếu kém của các CLB, vốn nằm trong tay các quỹ đầu tư từ tập đoàn Mỹ hoặc Trung Quốc.
Ánh sáng đang bắt đầu trở lại với Serie A nói riêng và Calcio nói chung.