Thêm bột ngọt vào thực phẩm đang chiên có thể gây hại. Nhiệt độ cao có thể khiến bột ngọt bị phân hủy và tạo thành các hợp chất có hại.
Tính chất hóa học của bột ngọt giúp làm cường vị umami, còn được gọi là vị thứ năm, có liên quan hương vị thơm ngon. Ảnh: Cakapcakap.
Bột ngọt phổ biến ở nhiều nước phát triển trên thế giới. Bất chấp những lo ngại trước đây về sự an toàn của nó, bột ngọt được sử dụng rộng rãi như một chất tăng hương vị trong nấu ăn hàng ngày và ngành công nghiệp thực phẩm, đặc biệt là trong ẩm thực châu Á.
Tính chất hóa học của bột ngọt giúp làm cường vị “umami”, còn được gọi là vị thứ năm, có liên quan hương vị thơm ngon. Khi bột ngọt được thêm vào thực phẩm, nó sẽ phân tách thành các ion natri và glutamate. Sau đó, các ion glutamate liên kết với thụ thể cụ thể trên lưỡi, được gọi là thụ thể T1R1/T1R3, chịu trách nhiệm phát hiện vị umami.
Sự kết hợp này sẽ dẫn truyền một tín hiệu gửi đến não giúp tăng cường nhận thức về hương vị thơm ngon trong thực phẩm.
Bột ngọt có phổ biến ở các nước khác?
Bột ngọt được dùng làm chất điều vị rất phổ biến tại các nước châu Á. Chúng được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực Trung Quốc và thường thêm vào soup, món xào và nước sốt.
Ở Nhật Bản, bột ngọt được gọi là “aji-no-moto” và thường sử dụng trong soup, món hầm và mì Udon. Nó cũng được sử dụng làm gia vị cho các món cơm và trong thực phẩm chế biến như đồ ăn nhẹ và mì ăn liền.
Ở Hàn Quốc, bột ngọt được gọi là “singumchi”. Các đầu bếp Hàn Quốc thường sử dụng bột ngọt để cân bằng các vị khác trong các món hầm, soup.
Ở Thái Lan, bột ngọt được gọi là “pong choo rot” và thường được thêm vào soup, cà ri và món xào. Các đầu bếp người Thái sử dụng bột ngọt để tăng hương vị món ăn và cân bằng các vị chua, ngọt, cay thường thấy trong ẩm thực Thái Lan.
So với các nước khác, Việt Nam cũng có lịch sử sử dụng bột ngọt trong nấu ăn từ lâu. Các đầu bếp Việt Nam thường sử dụng loại gia vị này để tăng hương vị cho các món ăn như phở, bánh mì và món xào. Bột ngọt thường được sử dụng kết hợp với các loại gia vị khác như nước mắm, đường và các loại rau thơm.
So với các nước khác, Việt Nam cũng có lịch sử sử dụng bột ngọt trong nấu ăn từ lâu. Ảnh: Healthy Kidney.
Bột ngọt cũng được sử dụng rộng rãi ở nhiều nước phát triển, bao gồm Mỹ, Canada và một phần của châu Âu. Nó thường được dùng trong thực phẩm chế biến như soup đóng hộp, thực phẩm đông lạnh và đồ ăn nhẹ, trong nhà hàng thức ăn nhanh.
Loại gia vị này có sẵn trong các cửa hàng tạp hóa và có thể được sử dụng tại nhà. Ở Australia, bột ngọt là một thành phần phổ biến trong nhiều món ăn lấy cảm hứng từ châu Á như món xào và soup.
Khi nào bột ngọt có thể gây hại?
Bột ngọt là chủ đề gây tranh cãi do một số người gặp tác dụng phụ với nó như đau đầu, phát ban và đổ mồ hôi. Tuy nhiên, những phản ứng này rất hiếm và chỉ xảy ra ở những người nhạy cảm hay người tiêu thụ một lượng lớn bột ngọt khi đói bụng.
Nhiều nghiên cứu khoa học được thực hiện độc lập bởi các nhóm khoa học uy tín đều chỉ ra rằng sử dụng bột ngọt với liều lượng tiêu thụ bình thường sẽ an toàn cho con người. Do đó, nhiều quốc gia trên thế giới tiếp tục sử dụng bột ngọt như một chất điều vị trong thực phẩm.
Thêm bột ngọt vào thực phẩm đang chiên có thể gây hại. Nhiệt độ cao có thể khiến bột ngọt bị phân hủy và tạo thành các hợp chất có hại. Thực phẩm chiên rán đã chứa nhiều calo, chất béo và natri và thêm bột ngọt có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe liên quan chế độ ăn nhiều chất béo và natri.
Ngoài ra, một số nhà sản xuất có thể sử dụng bột ngọt chất lượng thấp bị nhiễm tạp chất, chẳng hạn như chì, cadmium hoặc asen. Những tạp chất này có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là khi tiếp xúc lâu dài. Để giảm thiểu những rủi ro liên quan bột ngọt, điều quan trọng là sử dụng nó ở mức độ vừa phải và tuân theo các kỹ thuật nấu ăn thích hợp.
Bạn cũng nên sử dụng bột ngọt chất lượng cao từ một nhà sản xuất có uy tín để đảm bảo rằng nó an toàn và không chứa các chất gây ô nhiễm có hại.
Lượng ăn vào hàng ngày có thể chấp nhận được đối với bột ngọt là 2,5 gram cho mỗi kg trọng lượng cơ thể. Ảnh: Allergymedicationguide.
Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phân loại bột ngọt là gia vị an toàn cho con người khi sử dụng với lượng thích hợp. Lượng ăn vào hàng ngày có thể chấp nhận được đối với bột ngọt là 2,5 gram cho mỗi kg trọng lượng cơ thể. Điều này có nghĩa là một người nặng 70 kg có thể tiêu thụ tối đa 175 gram bột ngọt mỗi ngày một cách an toàn.
Khi sử dụng bột ngọt trong nấu nướng, bạn chỉ nên dùng không quá 0,5 gam bột ngọt cho mỗi khẩu phần ăn. Điều này tương đương với khoảng 1/8 muỗng cà phê bột ngọt mỗi khẩu phần. Để sử dụng bột ngọt trong nấu ăn, bạn chỉ cần rắc một lượng nhỏ lên thức ăn trong khi nấu hoặc thêm vào hỗn hợp gia vị trước khi nấu.
Khi sử dụng bột ngọt, điều quan trọng là phải xem xét hàm lượng natri tổng thể trong món ăn, đặc biệt đối với những người nhạy cảm với natri hoặc bị huyết áp cao.
Để giảm lượng natri, người dân nên sử dụng nước dùng ít natri hoặc các loại gia vị thay thế khác kết hợp với bột ngọt. Bằng cách làm theo các hướng dẫn này và chú ý tới liều lượng tiêu thụ, bạn có thể tận hưởng những lợi ích của bột ngọt như một chất tăng cường hương vị mà không gặp rủi ro về các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Theo TS.DS Tạ Thanh Sơn (zing) – Ảnh: T.H
