Hiện nay, thịt lợn được tiêu thụ nhiều nhất trong nhóm thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng thì đây không phải loại thịt tốt nhất cho sức khỏe.
Một bữa ăn muốn đảm bảo dinh dưỡng và khoa học thì cần đủ và đa dạng các nhóm chất cơ bản như chất bột đường, chất đạm (protein), chất béo, vitamin và khoáng chất. Mỗi một nhóm chất đóng một vai trò khác nhau đối với cơ thể nhưng đa số mọi người đều chỉ quan tâm đến chất đạm.
Điều này một phần do quan niệm từ xa xưa cho rằng mâm cơm có càng nhiều món có nguồn gốc từ động vật như cá, gà, lợn, bò càng thể hiện được điều kiện kinh tế gia đình.
Thế nhưng hiện nay quan niệm đó không còn phù hợp. Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm – nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia bữa ăn ngoài việc phải đa dạng, đủ các nhóm chất thì việc sử dụng thực phẩm có nguồn gốc động vật cũng cần khoa học và đúng cách.
Theo đó, đối với thực phẩm có nguồn gốc từ động vật hay dùng trong bữa cơm gia đình thì không phải thịt lợn, mà cá mới là nhóm thực phẩm nên dùng nhiều và tốt nhất. Sau đó mới đến nhóm động vật 2 chân là các loại gia cầm (gà, ngan, vịt), cuối cùng là nhóm động vật 4 chân là nhóm gia súc như trâu, bò, lợn.
Đối với cá
Xét về thành phần dinh dưỡng thì cá là tốt nhất. Chất đạm có trong cá dễ hấp thu hơn đạm có trong gia súc, gia cầm. Vậy nên bữa cơm với các món cá thì dù ăn no bạn vẫn sẽ cảm thấy nhẹ bụng hơn ăn thịt bò, thịt lợn.
Bên cạnh đó, mỡ cá cũng rất tốt vì chứa nhiều nhóm omega-3, omega-6 tự nhiên. Chúng là chất béo tự nhiên tốt cho cơ thể, không gây tăng cholesterol như nội tạng lợn hay mỡ của các loài gia súc 4 chân.
Nhật Bản là một trong những quốc gia có tuổi thọ cao, trong mâm cơm của họ cũng thường xuyên xuất hiện các món cá khác nhau.
Đối với ngan, gà, vịt
Chất lượng thịt của nhóm động vật 2 chân này khá tốt. Chất đạm tương đương với cá nhưng chất béo thì không bằng cá, chỉ tốt hơn so với lợn, bò.
“Chính vì lý do mỡ gà tốt hơn mỡ lợn, nên khi khám cho trẻ nhỏ tôi luôn tư vấn các mẹ là nên dùng mỡ gà để nấu cháo, bột cho các con ăn. Còn với người lớn, nhất là ai gặp vấn đề về chuyển hóa như mỡ máu, rối loạn lipid thì ăn gà, vịt nên bỏ da”, PGS Lâm chia sẻ.
Đối với bò, lợn
Nhìn một cách tổng thể thì lượng thực phẩm tiêu thụ từ lợn, bò là khá lớn. Xét về mặt dinh dưỡng thì nhóm động vật 4 chân có quá nhiều chất béo bão hòa. Chẳng hạn với lợn, nội tạng của chúng có hàm lượng chất béo bão hòa cao nhưng vẫn có nhiều người thích ăn.
Thịt bò cũng vậy, mặc dù chứa nhiều sắt nhưng có chứa nhiều acid uric, nếu ăn nhiều có thể làm tăng acid uric máu.
Đồ tốt ăn nhiều hơn nhưng không lạm dụng
Theo PGS Nguyễn Thị Lâm, người dân không nên bỏ hết các thực phẩm cung cấp chất đạm khác để chỉ ăn nguyên cá. Với thực đơn một tuần, số bữa có cá nên nhiều hơn so với các thực phẩm có nguồn động vật khác. Tuy nhiên, vẫn nên bổ sung đan xen thịt gà, lợn, bò và bổ sung thêm nhóm đậu phụ, đậu đỗ.
Ăn đa dạng thực phẩm thì dinh dưỡng giữa các loại thực phẩm sẽ bù trừ cho nhau. Không nên quá lạm dụng một nhóm thực phẩm nhất định. Lấy ví dụ, người châu Âu ăn nhiều thịt đỏ (thịt bò) nên da của họ luôn hồng hào vì họ không thiếu máu, thiếu sắt. Người Việt lại ăn nhiều thịt lợn hơn nên hay bị thiếu sắt, thiếu máu bởi hàm lượng sắt trên thịt lợn ít hơn thịt bò.
Chính vì vậy, việc ăn cân đối, đa dạng là rất quan trọng với sức khỏe, đặc biệt với trẻ nhỏ đang ở trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện cả về thể chất, trí tuệ.
