Tết Thanh minh là một ngày lễ có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt. Đây là dịp mọi người thể hiện tinh thần uống nước nhớ nguồn, bày tỏ lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên.
Tết Thanh minh 2022 vào ngày nào?
Một năm được chia ra làm 24 tiết khí. Trong đó, Thanh minh là tiết khí thứ 5, đến sau ngày Lập xuân 60 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày. Tết Thanh minh chính là ngày đầu tiết của tiết khí này.
Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du có câu thơ “Thanh minh trong tiết tháng Ba/ Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh…” để chỉ thời gian Tết Thanh minh vào tháng 3 âm lịch.
Theo Lịch vạn niên, tiết Thanh Minh năm 2022 sẽ có chu kỳ bắt đầu từ thứ Ba, ngày 5/4/2022 (tức ngày 5/3 âm lịch năm Nhâm Dần); kết thúc vào thứ Ba, ngày 19/4/2022 (19/3 âm lịch năm Nhâm Dần).
Tiết Thanh minh là lúc khí trời trong sáng, thanh khiết, bầu trời quang đãng, sáng sủa. (“thanh” là khí trong, còn “minh” là sáng sủa).
Tết Thanh minh 2022 nên làm gì?
Vào ngày lễ này, người Việt thường chuẩn bị mâm cúng tại gia đình và phần mộ tổ tiên.
Cúng Tết Thanh minh 2022 tại mộ
Một trong những phong tục truyền thống của người Việt vào ngày Tết Thanh minh là tảo mộ. Đây là hoạt động thể hiện truyền thống biết ơn, uống nước nhớ nguồn.
Thông thường, các gia đình sẽ chuẩn bị một số lễ vật để đi cúng mộ tổ tiên vào ngày này.
Tùy vào điều kiện của gia đình, lễ cúng Tết Thanh minh ở phần mộ tổ tiên có thể là lễ chay hoặc lễ mặn.
Các lễ vật cần chuẩn bị bao gồm hương, đèn, chè, hoa quả tươi, rượu, nước, trầu cau, tiền vàng.
Mâm cỗ chay có thể chuẩn bị xôi chè, oản, chuối, bánh trái, gạo, muối, bỏng…
Mâm có mặn ngoài những thứ trên sẽ có thêm rượu, thịt (chân giò hoặc gà luộc), giò lụa…
Khi đi tạo mộ, gia chủ cần chú ý:
– Phần mộ tổ tiên cần được quét dọn sạch sẽ, làm sạch cỏ dại, vun thêm đất mới.
– Không cười đùa, chụp ảnh trước mộ.
– Không mặc quần áo sặc sỡ khi đi tảo mộ.
– Tránh tảo mộ vào chiều tối, nhất là không đi đêm.
– Khi về nhà nên đốt giấy, bước qua đống lửa đang đốt để loại bỏ bớt âm khí.
Cúng Tết Thanh minh 2022 tại nhà
Ngoài việc tảo mộ, một số gia đình còn chuẩn bị cả mâm lễ cúng Tết Thanh minh tại nhà.
Trước khi bày lễ cúng Tết Thanh minh, gia chủ cần phải dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, đặc biệt là bàn thờ gia tiên.
Chuẩn bị sẵn mâm cỗ cúng ở nhà để tiến hành cúng sau khi đi lễ ở ngoài mộ về. Mâm cỗ cúng không cần cầu kỳ, tùy vào điều kiện của mỗi gia đình hoặc phong tục địa phương để chuẩn bị.
Mâm cỗ cúng Tết Thanh minh có thể có đầy đủ các món mặn như xôi, gà luộc, giò, canh măng, đĩa xào, miến…. và các lễ vật không thể thiếu như hoa tươi, trái cây, trầu cau, vàng mã… Các gia đình Phật tử thường sẽ chuẩn bị cỗ chay để cúng lễ vào ngày nay.
Một số gia đình không cầu kỳ thì chỉ chuẩn bị hương, hoa, quả tươi, trà, bánh… để tỏ lòng thành kính với tổ tiên.
Thắp hương khấn vái tương tự như những ngày lễ khác. Việc lễ cúng quan trọng vấn đề thành tâm, giữ thái độ trang nghiêm.
Văn khấn Tết Thanh minh 2022
Bài văn khấn Tết Thanh Minh 2022 ngoài mộ, nghĩa trang
Gia chủ cần khấn 2 bài văn khấn, một bài khấn Âm phần long mạch, kính cáo với các vị thần linh cai quản vùng đất đặt mộ phần của tổ tiên và một bài khấn vong linh trước phần mộ nhà mình.
– Bài văn khấn Âm phần long mạch
Đầu tiên cần phải thắp hương tại ban thờ thần linh, vái 3 vái và niệm Nam mô A Di Đà Phật (3 lần) và đọc bài văn khấn sau:
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy các ngài thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày… tháng… năm Nhâm Dần (đọc ngày tháng âm lịch)
Tín chủ chúng con là:… (tên của người làm lễ)
Ngụ tại: số nhà… phường… quận… thành phố… (địa chỉ hiện tại của gia đình)
Nhằm tiết Thanh minh, tín chủ con thành tâm thành kính sắm sửa lễ lạt, có lá trầu quả cau, trà quả, hương hoa, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị tôn thần lai lâm chiếu giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của: cụ tứ đại, tam đại hoặc của ông bà, cha mẹ táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp. Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng thần linh, thổ thần, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần cai quản trong khu vực này.
Chúng con kính mời các vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát. Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe, 3 tháng mùa hè, 9 tháng mùa đông đều được mạnh khỏe, tươi tốt, cứng minh chứng giám lòng thành gia đình chúng con.
Vái 3 vái, niệm Nam mô A Di Đà Phật 3 lần.
– Bài văn khấn lễ vong linh tại mộ phần
Sau khi lễ cúng ở bàn thờ thần linh, gia chủ quay về mộ phần của gia đình, sắp xếp lễ vật và thắp hương. Niệm Nam mô A Di Đà Phật 3 lần và khấn bài khấn:
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hương linh: (đọc tên người dưới phần mộ)
Hôm nay là ngày (đọc ngày âm lịch), nhân tiết Thanh minh, tín chủ chúng con là… ngụ tại số nhà… phường… quận… thành phố…
Chúng con và toàn thể thành viên trong gia đình nhờ công ơn cao dày của… chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh lai lâm hiến hưởng.
Văn khấn Tết Thanh minh 2022 tại nhà
Nam mô A di Đà Phật! x 3 lần
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương
Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ…
Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia
Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi…, sinh tại xã…, huyện…, tỉnh… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.
Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.
Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp tiết Thanh Minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồn xuôi gió, gặp nhiều may mắn.
Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.
Nam mô A di Đà Phật! x 3 lần.
Vái 3 lần. Khi hết một tuần hương thì gia đình có thể hóa vàng và xin thụ hưởng lộc.
