Với nam giới khỏe mạnh bình thường, thời gian sống của tinh trùng đủ để chúng di chuyển và tạo thành hợp tử với trứng. Sức khỏe tinh trùng kém có thể khiến thời gian sống của chúng giảm đi và là một trong nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn. Vậy chính xác tinh trùng sống được bao lâu bạn đã biết chưa?
Giải đáp: tinh trùng sống được bao lâu?
Khả năng tồn tại của tinh trùng trong các môi trường khác nhau là khác nhau vì điều kiện nhiệt độ, không khí,… đều là yếu tố ảnh hưởng. Có 3 nhóm môi trường chính là tinh trùng thường tồn tại là trong cơ quan sinh dục nam, trong cơ quan sinh dục nữ và môi trường ngoài.
Nếu ở trong cơ quan sinh dục nam
Tinh trùng là vật chất di truyền được sản xuất ở tinh hoàn, với sự hỗ trợ của nhiều cơ quan sinh dục nam giới. Mỗi tinh trùng đều mang NST đặc trưng của bố với kích thước vô cùng nhỏ, chỉ có thể quan sát qua kính hiển vi. Chúng có hình dáng giống con nòng nọc với đầu to và đuôi kéo dài.
Bình thường, nam giới sản xuất tinh trùng liên tục với lượng khoảng 100 triệu con mỗi ngày. Tinh trùng sản xuất được sẽ được tích trữ trong túi tinh và tồn tại trong khoảng 74 ngày. Nếu quá thời gian này tinh trùng không xuất ra ngoài sẽ tự hủy.
Tinh trùng được trộn với dịch tạo thành tinh dịch sẽ xuất ra ngoài qua dương vật khi nam giới đạt cực khoái, cả trong trường hợp quan hệ tình dục lẫn thủ dâm. Với thời gian sống và khả năng sản xuất này, nam giới đủ khả năng để quan hệ tình dục đều đặn, đảm bảo chức năng sinh sản và duy trì nòi giống.
Nếu ở trong cơ quan sinh dục nữ
Thời gian sống của tinh trùng trong cơ quan sinh dục nữ rất quan trọng bởi nó quyết định tinh trùng có đến được với trứng và thụ tinh hay không. Đầu tiên cần biết rằng khi xuất tinh, tinh trùng được trộn lẫn trong dịch (gọi là tinh dịch). Sau khi xuất vào âm đạo nữ, tinh dịch sẽ hóa lỏng để tinh trùng có thể bơi ra khỏi phạm vi tinh dịch để vào sâu trong âm đạo và tử cung.
Sau vài giờ hóa lỏng, nếu tinh trùng không bơi ra khỏi tinh dịch, enzyme trong dịch này sẽ tự tiêu diệt tinh trùng. Như thế tuổi thọ của những tinh trùng này chỉ kéo dài vài giờ đồng hồ, chúng cũng không có khả năng đến được với trứng.
Với những tinh trùng khỏe mạnh bơi ra khỏi tinh dịch tiến sâu vào trong âm đạo, thời gian sống của chúng sẽ phụ thuộc vào môi trường tự nhiên ở cơ quan này. Trong cơ quan sinh dục của người phụ nữ luôn tồn tại môi trường acid tự nhiên với dịch nhầy. Đây cũng chính là môi trường thích hợp để tinh trùng tồn tại và bơi dễ dàng đến trứng.
Với điều kiện thích hợp này, tinh trùng có thể sống tối đa 5 – 6 ngày kể từ khi giao hợp. Tuy nhiên phần lớn tinh trùng chết ở cổ tử cung sau 24 – 48 giờ. Với nữ giới có sức khỏe cơ quan sinh dục không tốt, thường gặp như môi trường âm đạo có độ acid cao hoặc ít dịch nhầy, dịch nhầy kém dinh dưỡng thì thời gian sống của tinh trùng cũng giảm đi.
Nếu tính toán được yếu tố này, các cặp vợ chồng có thể tăng khả năng thụ thai thành công cao hơn. Cụ thể, nữ giới có chất nhầy cổ tử cung “màu mỡ” nhất ở vài ngày trước khi rụng trứng, vì thế quan hệ tình dục trong thời gian này, tinh trùng sẽ sống được lâu nhất, dễ di chuyển đến trứng nhất để tạo thành hợp tử.
Nếu ở trong môi trường khác
Môi trường ngoài cơ quan sinh sản của nam giới và nữ giới đều thường không lý tưởng cho sự tồn tại của tinh trùng. Tuy nhiên chúng vẫn có thể sống sót trong thời gian ít hơn trong những môi trường như: nước không khí, trong bao cao su,…
Tinh trùng sống trong nước
Tinh trùng sống được trong nước nhưng yêu cầu điều kiện nhiệt độ, pH và hóa chất rất khắt khe. Ví dụ trong điều kiện nước bể bơi hoặc bể Clo, tinh trùng không thể tồn tại được mà sẽ chết chỉ trong vòng vài giây.
Tinh trùng sống trong điều kiện không khí
Tinh trùng xuất ra khăn giấy, thảm, khăn trải giường, sàn nhà,… không thể sống sót kéo dài. Thời gian sống tối đa của chúng thường chỉ một vài phút với điều kiện bề mặt ẩm ướt, không có hóa chất,… Tinh dịch khô ra khỏi môi trường thì tinh trùng sẽ chết ngay.
Nếu tinh trùng xuất ở gần âm đạo, vẫn có điều kiện nhiệt độ và độ ẩm tốt thì chúng có thể tồn tại tới 20 phút. Thời gian này có thể giúp tinh trùng tiến vào bên trong âm đạo và tìm đến trứng. Đây là nguyên nhân khiến nhiều trường hợp nam giới xuất tinh ngoài nhưng nữ giới vẫn mang thai.
Tinh trùng sống trong bao cao su
Thời gian sống của tinh trùng trong bao cao su còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
Chất liệu: nếu bao cao su chứa chất diệt tinh trùng, chúng sẽ chết sau một vài phút. Nếu không thời gian sống của tinh trùng có thể lên tới 10 – 15 phút.
Nhiệt độ và độ ẩm: Nhiệt độ môi trường thích hợp và miệng bao cao su được buộc chặt giúp tinh dịch không bị khô thì tinh trùng có thể sống đến vài giờ.
Phần lớn bao cao su hiện nay chứa chất gây hại nên tinh trùng không thể sống trong thời gian dài.
Tinh trùng đông lạnh có thể tồn tại rất nhiều năm
Trong quá trình đóng băng, tinh trùng được làm lạnh đến nhiệt độ âm 196 độ C. Ở nhiệt độ đó, tất cả các hoạt động sinh học được dừng lại một cách hiệu quả. Các tế bào tinh trùng không chuyển hóa hoặc làm cạn kiệt nguồn dự trữ năng lượng của chúng. Ngay cả vi khuẩn cũng không thể tấn công hoặc làm suy giảm tinh trùng dưới bất kỳ hình thức nào vì chúng cũng không thể hoạt động ở nhiệt độ thấp như vậy.
Các nhà sinh học tin rằng các tế bào đông lạnh có thể tồn tại mãi mãi miễn là nhiệt độ được duy trì đúng cách. Nhiều đứa trẻ đã được sinh ra từ tinh trùng và phôi bị đóng băng tới trên dưới 20 năm bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo vẫn hoàn toàn phát triển bình thường về thể chất và trí tuệ.
Việc đóng băng tinh trùng cần phải được thực hiện bởi những đơn vị uy tín với đầy đủ trang thiết bị, máy móc và kỹ thuật cao.
