Rất nhiều bậc cha mẹ có chung thắc mắc rằng thứ tự sinh của trẻ trong gia đình thì có liên quan tới IQ và tính cách của trẻ hay không.
Thứ tự sinh ảnh hưởng thế nào đến tính cách và chỉ số thông minh của trẻ trong gia đình đông con?
Trong các gia đình đông con, cha mẹ sẽ nhận ra sao cùng bố mẹ sinh ra mà những đứa con của mình mỗi đứa lại một tính. Nhà tâm lý học Adler từng đề xuất “hiệu ứng thứ tự sinh”, tức là những đứa trẻ sinh ra trong cùng một gia đình có địa vị gia đình khác nhau do thứ tự sinh khác nhau, và cuối cùng dẫn đến những tính cách và hành vi khác nhau.
Có nghĩa là, thứ tự sinh có ảnh hưởng quan trọng đến tính cách, tuy cùng là cha mẹ nhưng con cả, thứ hai và thứ ba đều có tính cách khác nhau.
Những bậc cha mẹ chưa có kinh nghiệm, đối mặt với đứa con đầu lòng sẽ dành cho con nhiều sự quan tâm, chăm sóc. Con sinh ra sẽ là trung tâm của cả nhà, được nhiều người vây quanh chăm sóc, nuôi dưỡng.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của những đứa con thứ hai, thứ ba… sẽ khiến bố mẹ trở nên khắt khe hơn với con đầu, mong muốn con làm hình mẫu cho đàn em. Vì vậy tính cách của con đầu thường nghiêm cẩn, thận trọng, khoan dung độ lượng.
Bên cạnh đó thường các đứa con thứ hai được sinh ra khi điều kiện kinh tế gia đình tốt hơn nên những đứa trẻ đó được sống trong một môi trường thoải mái hơn. Một mặt, chúng sẽ có mong muốn lớn hơn về tình yêu thương của cha mẹ, vì vậy chúng sẽ cố gắng hết sức để làm cho mình tốt hơn, để giành được nhiều tình yêu thương hơn; mặt khác, chúng không cần quá để tâm tới xung quanh nên sẽ tự do phát triển lợi thế của bản thân dễ dàng hơn.
Con út trong gia đình thường được bố mẹ bao bọc, chiều chuộng và nuông chiều quá mức, nên tính cách con út thường tỏ ra kiêu căng, ngạo mạn, tính tình lại càng tỏ ra ngang tàng, không sợ bất cứ điều gì.
Để cạnh tranh với các anh chị, em út thường có trí tuệ xúc cảm cao hơn, ăn nói ngọt ngào hơn, nhất là khi có chuyện.
Đồng thời, do có sự dẫn dắt của các anh, các chị nên các em út sẽ học nhanh hơn và sớm hơn một số kỹ năng như nói sớm hơn, vốn từ vựng nhiều hơn, khả năng chơi game tốt hơn nên các em út thường tỏ ra lanh lợi với chỉ số thông minh tốt hơn.
Được bố mẹ chiều chuộng và được các anh chị chăm sóc, các em út lớn lên vô tư hơn, điều này khiến các em trở nên thiếu trách nhiệm hơn trong tương lai.
