Những ngày cuối năm, một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm nhất chính là lau dọn bàn thờ thế nào cho đúng, nên tiến hành trước hay sau 23 tháng Chạp.
Lau dọn ban thờ vào thời điểm nào chuẩn nhất
Nhiều người thường quan niệm, chỉ được dọn ban thờ và tỉa chân nhang sau ngày 23 tháng Chạp khi mà các ông Công ông Táo đã về trời. Tuy nhiên, thực tế thì việc dọn dẹp ban thờ là cách bày tỏ lòng tôn kính và tưởng nhớ tới ông bà tổ tiên (cũng giống như chúng ta được ở trong một ngôi nhà khang trang sạch sẽ), vì vậy công việc này cần phải được làm thường xuyên, chứ không phải đến ngày 23 mới tiến hành dọn dẹp.
Theo chuyên gia phong thủy Phạm Cương: “Với kinh nghiệm nhiều năm, tôi cho rằng, nếu trong năm chân hương quá um tùm chúng ta hoàn toàn có thể chọn những ngày cát lành trong năm để tỉa bớt, điều này giúp tránh hỏa hoạn khi thắp hương. Hơn nữa, chỉnh trang lại bát nhang đẹp đẽ để tỏ lòng thành với tiên tổ cũng là điều nên làm. Trong trường hợp không quá nhiều chân hương thì có thể làm vào dịp cuối năm theo lệ cũ phép xưa.”
Lau dọn bàn thờ như thế nào là đúng và chuẩn nhất?
Xin phép trước khi lau dọn
Trước khi dọn dẹp bàn thờ, người xưa thường phải tắm rửa sạch sẽ, chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên, sau đó thắp một nén hương thông báo cho tổ tiên và thần linh biết ngày hôm nay sẽ thu dọn bàn thờ, mời tổ tiên và thần linh tạm lánh sang một bên để con cháu thực hiện công việc. Việc dọn dẹp ai làm cũng được, chỉ cần cẩn thận, tỉ mỉ để tránh đổ vỡ đồ thờ quý, vật phẩm, ảnh gia tiên…
Vật dụng cần chuẩn bị để lau dọn
Đầu tiên, gia chủ phải chuẩn bị một cái khăn lau bàn thờ sạch sẽ chuyên dùng hoặc có thể dùng chổi hay khăn mới.
Tiếp đó, cần chuẩn bị nước để dọn rửa bàn thờ là nước gồm tổng hợp các nguyên liệu. Cụ thể như đinh hương, bạch đàn, quế, gỗ vang, hồi hoặc có thể lấy rượu gừng để làm sạch đồ thờ cúng. Có thể mua về rửa sạch rồi cho vào nồi nước khoảng 1,5 lít rồi đun sôi để ấm rồi dùng nước đó để lau bàn thờ. Cũng có thể ra chợ mua 1 gói thảo dược với giá chỉ khoảng từ vài chục nghìn đồng để về lau dọn bàn thờ.
Gia chủ nên nhớ kỹ nếu bàn thờ có đặt chung bài vị tổ tiên và các thần thì phải tránh để lẫn lộn. Chuẩn bị giấy đỏ hay một chiếc bàn bên trên có tấm vải để đặt bài vị. Khi hạ bài vị, bát hương cùng các đồ thờ cúng xuống phải để vào nơi sạch sẽ đã chuẩn bị trước đó. Sau đó mời thực hiện lau rủa bàn thờ, đồ cúng cho sạch.
Quy tắc lau dọn
Theo lời khuyên của các nhà chuyên gia tâm linh, gia chủ nên nhớ phải lau dọn bàn thờ từ cao đến thấp. Đồng thời, khi lau các bức tượng nên dùng khăn mềm để tránh làm hỏng như bay màu sơn hay xước. Không nên sử dụng rượu, hóa chất hay cồn để lau tượng đồng nếu không tướng sẽ bị ô xi hóa và bị xỉn màu.
Khi lau bát hương, bài vị phải lấy tay giữ cố định, không cho xoay rồi lấy khăn sạch, ẩm, nước hoa, ngũ vị hương, phun rượu pha gừng giã nhỏ… lau cho sạch. Không để trong quá trình lau dọn bát hương hay bức tượng bị xê dịch.
Nếu có sự cố bất khả kháng phải xê dịch các bức tượng, đồ thờ hoặc bát hương… thì khi lau dọn xong phải sám hối và hoàn nguyên đúng vị trí như ban đầu.
Tiếp đến, gia chủ sẽ thực hiện việc tỉa chân hương (chân nhang) như sau:
Đầu tiên, trải giấy sạch ra sẵn, sau đó từ từ nhổ chân hương từng ít một để ra giấy. Trên bàn thờ, nơi quan trọng nhất là bát hương, nơi giáng của các hương linh, thần, thánh, tổ tiên và cũng thể hiện sự thành kính của mọi người trần thế đối với cõi tâm linh. Vì thế, khi lau dọn bàn thờ nên tránh việc bát hương bị di chuyển .Tay nhổ chân hương, tay còn lại phải giữ chặt bát hương để trách xê dịch, đổ vỡ.
Sau khi nhổ chân hương xong, gia chủ hãy dùng thìa sạch xúc bớt tàn hương quá đầy trong lư hương ra và nén lại gọn gàng.
Nên làm sạch bụi ở bàn thờ bằng cách thường xuyên tỉa chân hương, tránh tình trạng để qua nhiều chân hương. Gây ra bụi bẩn cho bàn thờ và cần phải thay nước ở các bình hoa và nước cúng. Nên nhớ không để tình trạng hoa héo ở trên bàn thờ, cần thay ngay nếu thấy hoa đã héo.
Nên nhớ rằng, việc lau dọn phải nghiêm túc và thành tâm. Sau đó cuối cùng, gia chủ hãy thắp 3 nén hương và mời tổ tiên cùng thần linh về quy tụ sau khi đã dọn dẹp sạch sẽ xong.
Lưu ý quan trọng khi lau dọn bàn thờ
– Chổi quét hoặc khăn lau bàn thờ thường được dùng riêng, hạn chế sự chung đụng.
– Khi lau bát hương, bài vị phải lấy tay giữ không cho xoay rồi lấy khăn sạch, ẩm, phun rượu pha gừng giã nhỏ, nước hoa, ngũ vị hương… lau cho sạch.
– Việc lau dọn phải làm một cách thành tâm, nghiêm túc để thể hiện lòng thành kính với người trên.
