Thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh ở trẻ em phải được bắt đầu từ khi còn rất nhỏ để tạo thành hành vi có lợi, ngăn ngừa béo phì trong cuộc sống sau này.
Trẻ nên được rèn luyện thói quen lành mạnh từ bé để duy trì cân nặng, sức khỏe hợp lý. Ảnh: Ninopediatrics.
Béo phì trong thời thơ ấu gây ra những rủi ro sức khỏe ngay lập tức và trong tương lai. Cha mẹ có thể giúp trẻ duy trì cân nặng hợp lý bằng cách giúp trẻ phát triển thói quen ăn uống lành mạnh và hạn chế những cám dỗ giàu calo. Trẻ cũng nên hoạt động thể chất thường xuyên, giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử và ngủ đủ giấc.
Mục tiêu đối với trẻ thừa cân là giảm tốc độ tăng cân trong khi vẫn cho phép trẻ tăng trưởng và phát triển bình thường. Trẻ em không nên áp dụng chế độ ăn kiêng giảm cân mà không có sự tư vấn kỹ lưỡng của bác sĩ.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), mặc dù không có giải pháp duy nhất để giải quyết bệnh béo phì, có nhiều cách mà cha mẹ có thể giúp trẻ có cân nặng khỏe mạnh và thiết lập các thói quen lành mạnh suốt đời tại nhà.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Áp dụng các mô hình ăn uống lành mạnh trong gia đình sẽ giúp trẻ em đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh khi lớn lên. Để giúp trẻ hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, cha mẹ cần:
- Cung cấp nhiều rau, trái cây và các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt. Sản phẩm tươi vẫn là tốt nhất. Tuy nhiên, trái cây và rau quả đông lạnh, đóng hộp thường rẻ hơn nhưng vẫn tốt. Hãy tìm các loại rau và trái cây ít natri hoặc không thêm muối được đóng gói trong nước ép trái cây 100%.
- Bao gồm sữa ít béo hoặc không béo hoặc các sản phẩm từ sữa, bao gồm pho mát và sữa chua.
- Chọn thịt nạc, thịt gia cầm, cá, đậu lăng và đậu để cung cấp protein.
- Khuyến khích gia đình bạn uống nhiều nước để trẻ tạo thói quen uống nước hàng ngày.
- Hạn chế đồ uống có đường thay thế bằng nước trái cây và sữa có hương vị bằng nước, nước trái cây 100% hoặc sữa ít béo.
- Hạn chế tiêu thụ đường và chất béo bão hòa.
- Có bữa ăn chung toàn bộ thành viên trong gia đình ít nhất 3 lần mỗi tuần. Hạn chế ăn ngoài 2 lần/tuần.
- Tạo thời gian biểu cho bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ để tránh ăn vặt hoặc ăn vặt suốt cả ngày.
- Ăn sáng hàng ngày.
- Không khuyến khích ăn các bữa chính hoặc đồ ăn nhẹ trong khi xem TV, điện thoại. Điều này có thể khiến trẻ khó chú ý đến cảm giác no và dẫn đến ăn quá nhiều.
Hạn chế thời gian cho màn hình
Ở trẻ nhỏ, dành quá nhiều thời gian trên màn hình có thể dẫn đến ngủ kém, tăng cân, điểm kém ở trường và sức khỏe tinh thần kém. Giảm thời gian sử dụng thiết bị có thể giúp trẻ dành nhiều thời gian cho các hoạt động gia đình và giảm khả năng ăn thực phẩm không lành mạnh.
Tắt màn hình một giờ trước khi đi ngủ và loại bỏ chúng khỏi phòng ngủ của trẻ em có thể giúp giảm thời gian sử dụng màn hình và cải thiện giấc ngủ.
Dành quá nhiều thời gian trên màn hình có thể khiến trẻ ngủ kém, tăng cân, điểm kém ở trường và sức khỏe tinh thần kém. Ảnh: Thejakartapost.
Di chuyển, hoạt động nhiều hơn
Thanh niên hoạt động thể chất có cơ bắp và xương chắc khỏe hơn, sức khỏe tim mạch tốt hơn và lượng mỡ trong cơ thể thấp hơn so với những người không hoạt động. Trẻ em 3-5 tuổi nên hoạt động thể chất suốt cả ngày. Trẻ em 6-17 tuổi cần hoạt động thể chất ít nhất 60 phút mỗi ngày. Vì vậy, cha mẹ cần khuyến khích con vận động nhiều hơn suốt cả ngày.
Dắt thú cưng của gia đình đi dạo trước và sau giờ học, đi xe đạp và chạy nhảy trong sân đều được tính vào hoạt động thể chất. Các công việc năng động hơn có thể là rửa xe, hút bụi trong phòng, dọn dẹp nhà cửa. Cha mẹ cũng có thể lên kế hoạch hàng tuần cho các hoạt động gia đình vui vẻ liên quan đến hoạt động thể chất, chẳng hạn đi bộ đường dài, đạp xe, đi bộ và bơi lội.
Duy trì thói quen ngủ nhất quán
Giấc ngủ ngon giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường type II, béo phì, chấn thương và các vấn đề về khả năng chú ý và hành vi. Trẻ không ngủ đủ giấc có nguy cơ tăng cân không lành mạnh. Một trong những nguyên nhân có thể ngủ không đủ giấc khiến trẻ thiếu năng lượng, dẫn đến ăn nhiều hơn hoặc ít hoạt động thể chất hơn.
Vậy trẻ cần ngủ bao nhiêu? Trẻ mẫu giáo cần ngủ 11-13 giờ mỗi ngày, bao gồm cả những giấc ngủ ngắn. Trẻ em 6-12 tuổi cần 9-12 giờ ngủ liên tục mỗi đêm và thanh thiếu niên 13-18 tuổi cần 8-10 giờ. Tuân thủ lịch trình ngủ nhất quán, kể cả vào cuối tuần, có thể giúp trẻ ngủ ngon hơn.
Theo Phương Mai (zing) – Ảnh: T.H
